பதஞ்ஜலி யோக ஸூத்ராணி - ௨ (ஸாதன பாத)
அத ஸாதனபாதஃ |
தபஃ ஸ்வாத்யாயேஶ்வரப்ரணிதானானி க்ரியாயோகஃ ||1||
ஸமாதிபாவனார்தஃ க்லேஶதனூகரணார்தஶ்ச ||2||
அவித்யாஸ்மிதாராகத்வேஷாபினிவேஶாஃ க்லேஶாஃ ||3||
அவித்யா க்ஷேத்ரமுத்தரேஷாம் ப்ரஸுப்ததனுவிச்சின்னோதாராணாம் ||4||
அனித்யாஶுசிதுஃகானாத்மஸு னித்யஶுசிஸுகாத்மக்யாதிரவித்யா ||5||
த்றுக்தர்ஶனஶக்த்யோரேகாத்மதேவாஸ்மிதா ||6||
ஸுகானுஶயீ ராகஃ ||7||
துஃகானுஶயீ த்வேஷஃ ||8||
ஸ்வரஸவாஹீ விதுஷோஉபி ததாரூடோஉபினிவேஶஃ ||9||
தே ப்ரதிப்ரஸவஹேயாஃ ஸூக்ஷ்மாஃ ||10||
த்யானஹேயாஸ்தத்வ்றுத்தயஃ ||11||
க்லேஶமூலஃ கர்மாஶயோ த்றுஷ்டாத்றுஷ்டஜன்மவேதனீயஃ ||12||
ஸதி மூலே தத் விபாகோ ஜாத்யாயுர்போகாஃ ||13||
தே ஹ்லாதபரிதாபபலாஃ புண்யாபுண்யஹேதுத்வாத் ||14||
பரிணாமதாபஸம்ஸ்காரதுஃகைர்குணவ்றுத்திவிரோதாச்ச துஃகமேவ ஸர்வம் விவேகினஃ ||15||
ஹேயம் துஃகமனாகதம் ||16||
த்ரஷ்ட்டத்றுஶ்யயோஃ ஸம்யோகோ ஹேயஹேதுஃ||17||
ப்ரகாஶக்ரியாஸ்திதிஶீலம் பூதேன்த்ரியாத்மகம் போகாபவர்கார்தம் த்றுஶ்யம் ||18||
விஶேஷாவிஶேஷலிங்கமாத்ராலிங்கானி குணபர்வாணி ||19||
த்ரஷ்டா த்றுஶிமாத்ரஃ ஶுத்தோஉபி ப்ரத்யயானுபஶ்யஃ ||20||
ததர்த ஏவ த்றுஶ்யஸ்யாத்மா ||21||
க்றுதார்தம் ப்ரதி னஷ்டமப்யனஷ்டம் ததன்யஸாதாரணத்வாத் ||22||
ஸ்வஸ்வாமிஶக்த்யோஃ ஸ்வரூபோபலப்திஹேதுஃ ஸம்யோகஃ ||23||
தஸ்ய ஹேதுரவித்யா ||24||
ததபாவாத்ஸம்யோகாபாவோ ஹானம் தத் த்றுஶேஃ கைவல்யம் ||25||
விவேகக்யாதிரவிப்லவா ஹானோபாயஃ ||26||
தஸ்ய ஸப்ததா ப்ரான்தபூமிஃ ப்ரஜ்ஞா ||27||
யோகாங்கானுஷ்டானாதஶுத்திக்ஷயே ஜ்ஞானதீப்திராவிவேகக்யாதேஃ ||28||
யமனியமாஸனப்ராணாயாமப்ரத்யாஹாரதாரணாத்யானஸமாதயோஷ்டாவங்கானி ||29||
அஹிம்ஸாஸத்யாஸ்தேயப்ரஹ்மசர்யாபரிக்ரஹா யமாஃ ||30||
ஜாதிதேஶகாலஸமயானவச்சினாஃ ஸார்வபௌமா மஹாவ்ரதம் ||31||
ஶௌசஸன்தோஷதபஃ ஸ்வாத்யாயேஶ்வரப்ரணிதானானி னியமாஃ ||32||
விதர்கபாதனே ப்ரதிபக்ஷபாவனம் ||33||
விதர்காஹிம்ஸாதயஃ க்றுதகாரிதானுமோதிதா லோபக்ரோதமோஹபூர்வகா ம்றுதுமத்யாதிமாத்ரா துஃகாஜ்ஞானானன்தபலா இதி ப்ரதிபக்ஷபாவனம் ||34||
அஹிம்ஸாப்ரதிஷ்டாயாம் தத்ஸன்னிதௌ வைரத்யாகஃ ||35||
ஸத்யப்ரதிஷ்டாயாம் க்ரியாபலாஶ்ரயத்வம் ||36||
அஸ்தேயப்ரதிஷ்டாயாம் ஸர்வரத்னோபஸ்தானம் ||37||
ப்ரஹ்மசர்யப்ரதிஷ்டாயாம் வீர்யலாபஃ ||38||
அபரிக்ரஹஸ்தைர்யே ஜன்மகதன்தாஸம்போதஃ ||39||
ஶௌசாத்ஸ்வாங்கஜுகுப்ஸா பரைரஸம்ஸர்கஃ ||40||
ஸத்த்வஶுத்திஸௌமனஸ்யைகாக்ர்யேன்த்ரியஜயாத்மதர்ஶனயோக்யத்வானி ச ||41||
ஸன்தோஷாத் அனுத்தமஃஸுகலாபஃ ||42||
காயேன்த்ரியஸித்திரஶுத்திக்ஷயாத் தபஸஃ ||43||
ஸ்வாத்யாயாதிஷ்டதேவதாஸம்ப்ரயோகஃ ||44||
ஸமாதிஸித்திரீஶ்வரப்ரணிதானாத் ||45||
ஸ்திரஸுகமாஸனம் ||46||
ப்ரயத்னஶைதில்யானன்தஸமாபத்திப்யாம் ||47||
ததோ த்வன்த்வானபிகாதஃ ||48||
தஸ்மின் ஸதி ஶ்வாஸப்ரஶ்வாஸயோர்கதிவிச்சேதஃ ப்ராணாயாமஃ ||49||
(ஸ து) பாஹ்யாப்யன்தரஸ்தம்பவ்றுத்திர்தேஶகாலஸங்க்யாபிஃ பரித்றுஷ்டோ தீர்கஸூக்ஷ்மஃ ||50||
பாஹ்யாப்யன்தரவிஷயாக்ஷேபீ சதுர்தஃ ||51||
ததஃ க்ஷீயதே ப்ரகாஶாவரணம் ||52||
தாரணாஸு ச யோக்யதா மனஸஃ ||53||
ஸ்வவிஷயாஸம்ப்ரயோகே சித்தஸ்வரூபானுகார இவேன்த்ரியாணாம் ப்ரத்யாஹாரஃ ||54||
ததஃ பரமாவஶ்யதேன்த்ரியாணாம் ||55||
இதி பாதஞ்ஜலயோகதர்ஶனே ஸாதனபாதோ னாம த்விதீயஃ பாதஃ |