பர்த்றுஹரேஃ ஶதக த்ரிஶதி - னீதி ஶதகம்
திக்காலாத்யனவச்சின்னானன்தசின்மாத்ரமூர்தயே |
ஸ்வானுபூத்யேகமானாய னமஃ ஶான்தாய தேஜஸே || 1.1 ||
போத்தாரோ மத்ஸரக்ரஸ்தாஃ
ப்ரபவஃ ஸ்மயதூஷிதாஃ |
அபோதோபஹதாஃ சான்யே
ஜீர்ணம் அங்கே ஸுபாஷிதம் || 1.2 ||
அஜ்ஞஃ ஸுகம் ஆராத்யஃ
ஸுகதரம் ஆராத்யதே விஶேஷஜ்ஞஃ |
ஜ்ஞானலவதுர்விதக்தம்
ப்ரஹ்மாபி தம் னரம் ன ரஞ்ஜயதி || 1.3 ||
ப்ரஸஹ்ய மணிம் உத்தரேன்மகரவக்த்ரதம்ஷ்ட்ரான்தராத்
ஸமுத்ரம் அபி ஸன்தரேத்ப்ரசலதூர்மிமாலாகுலம் |
புஜங்கம் அபி கோபிதம் ஶிரஸி புஷ்பவத்தாரயேத்
ன து ப்ரதினிவிஷ்டமூறுகஜனசித்தம் ஆராதயேத் || 1.4 ||
லபேத ஸிகதாஸு தைலம் அபி யத்னதஃ பீடயன்
பிபேச்ச ம்றுகத்றுஷ்ணிகாஸு ஸலிலம் பிபாஸார்திதஃ |
க்வசிதபி பர்யடன்ஶஶவிஷாணம் ஆஸாதயேத்
ன து ப்ரதினிவிஷ்டமூர்கசித்தம் ஆராதயேத் || 1.5 ||
வ்யாலம் பாலம்றுணாலதன்துபிரஸௌ ரோத்தும் ஸமுஜ்ஜ்றும்பதே
சேத்தும் வஜ்ரமணிம் ஶிரீஷகுஸுமப்ரான்தேன ஸன்னஹ்யதி |
மாதுர்யம் மதுபின்துனா ரசயிதும் க்ஷாராமுதேரீஹதே
னேதும் வாஞ்சன்தி யஃ கலான்பதி ஸதாம் ஸூக்தைஃ ஸுதாஸ்யன்திபிஃ || 1.6 ||
ஸ்வாயத்தம் ஏகான்தகுணம் விதாத்ரா
வினிர்மிதம் சாதனம் அஜ்ஞதாயாஃ |
விஶேஷாஅதஃ ஸர்வவிதாம் ஸமாஜே
விபூஷணம் மௌனம் அபண்டிதானாம் || 1.7 ||
யதா கிஞ்சிஜ்ஜ்ஞோஉஹம் த்விப இவ மதான்தஃ ஸமபவம்
ததா ஸர்வஜ்ஞோஉஸ்மீத்யபவதவலிப்தம் மம மனஃ
யதா கிஞ்சித்கிஞ்சித்புதஜனஸகாஶாதவகதம்
ததா மூர்கோஉஸ்மீதி ஜ்வர இவ மதோ மே வ்யபகதஃ || 1.8 ||
க்றுமிகுலசித்தம் லாலாக்லின்னம் விகன்திஜுகுப்ஸிதம்
னிருபமரஸம் ப்ரீத்யா காதன்னராஸ்தி னிராமிஷம் |
ஸுரபதிம் அபி ஶ்வா பார்ஶ்வஸ்தம் விலோக்ய ன ஶங்கதே
ன ஹி கணயதி க்ஷுத்ரோ ஜன்துஃ பரிக்ரஹபல்குதாம் || 1.9 ||
ஶிரஃ ஶார்வம் ஸ்வர்காத்பஶுபதிஶிரஸ்தஃ க்ஷிதிதரம்
ம்ஹீத்ராதுத்துங்காதவனிம் அவனேஶ்சாபி ஜலதிம் |
அதோஉதோ கங்கேயம் பதம் உபகதா ஸ்தோகம்
அதவாவிவேகப்ரஷ்டானாம் பவதி வினிபாதஃ ஶதமுகஃ || 1.10 ||
ஶக்யோ வாரயிதும் ஜலேன ஹுதபுக்ச்சத்ரேண ஸூர்யாதபோ
னாகேன்த்ரோ னிஶிதாக்குஶேன ஸமதோ தண்டேன கோகர்தபௌ |
வ்யாதிர்பேஷஜஸங்க்ரஹைஶ்ச விவிதைர்மன்த்ரப்ரயோகைர்விஷம்
ஸர்வஸ்யௌஷதம் அஸ்தி ஶாஸ்த்ரவிஹிதம் மூர்கஸ்ய னஸ்த்யௌஷதிம் || 1.11 ||
ஸாஹித்யஸங்கீதகலாவிஹீனஃ
ஸாக்ஷாத்பஶுஃ புச்சவிஷாணஹீனஃ |
த்றுணம் ன காதன்னபி ஜீவமானஸ்
தத்பாகதேயம் பரமம் பஶூனாம் || 1.12 ||
யேஷாம் ன வித்யா ன தபோ ன தானம்
ஜ்ஞானம் ன ஶீலம் ன குணோ ன தர்மஃ |
தே மர்த்யலோகே புவி பாரபூதா
மனுஷ்யரூபேண ம்றுகாஶ்சரன்தி || 1.13 ||
வரம் பர்வததுர்கேஷு
ப்ரான்தம் வனசரைஃ ஸஹ
ன மூர்கஜனஸம்பர்கஃ
ஸுரேன்த்ரபவனேஷ்வபி || 1.14 ||
ஶாஸ்த்ரோபஸ்க்றுதஶப்தஸுன்தரகிரஃ ஶிஷ்யப்ரதேயாகமா
விக்யாதாஃ கவயோ வஸன்தி விஷயே யஸ்ய ப்ரபோர்னிர்தனாஃ |
தஜ்ஜாட்யம் வஸுதாதிபஸ்ய கவயஸ்த்வர்தம் வினாபீஶ்வராஃ
குத்ஸ்யாஃ ஸ்யுஃ குபரீக்ஷகா ஹி மணயோ யைரர்கதஃ பாதிதாஃ || 1.15 ||
ஹர்துர்யாதி ன கோசரம் கிம் அபி ஶம் புஷ்ணாதி யத்ஸர்வதாஉப்ய்
அர்திப்யஃ ப்ரதிபாத்யமானம் அனிஶம் ப்ராப்னோதி வ்றுத்திம் பராம் |
கல்பான்தேஷ்வபி ன ப்ரயாதி னிதனம் வித்யாக்யம் அன்தர்தனம்
யேஷாம் தான்ப்ரதி மானம் உஜ்ஜத ன்றுபாஃ கஸ்தைஃ ஸஹ ஸ்பர்ததே || 1.16 ||
அதிகதபரமார்தான்பண்டிதான்மாவமம்ஸ்தாஸ்
த்றுணம் இவ லகு லக்ஷ்மீர்னைவ தான்ஸம்ருணத்தி |
அபினவமதலேகாஶ்யாமகண்டஸ்தலானாம்
ன பவதி பிஸதன்துர்வாரணம் வாரணானாம் || 1.17 ||
அம்போஜினீவனவிஹாரவிலாஸம் ஏவ
ஹம்ஸஸ்ய ஹன்தி னிதராம் குபிதோ விதாதா |
ன த்வஸ்ய துக்தஜலபேதவிதௌ ப்ரஸித்தாம்
வைதக்தீகீர்திம் அபஹர்தும் அஸௌ ஸமர்தஃ || 1.18 ||
கேயூராணி ன பூஷயன்தி புருஷம் ஹாரா ன சன்த்ரோஜ்ஜ்வலா
ன ஸ்னானம் ன விலேபனம் ன குஸுமம் னாலங்க்றுதா மூர்தஜாஃ |
வாண்யேகா ஸமலங்கரோதி புருஷம் யா ஸம்ஸ்க்றுதா தார்யதே
க்ஷீயன்தே கலு பூஷணானி ஸததம் வாக்பூஷணம் பூஷணம் || 1.19 ||
வித்யா னாம னரஸ்ய ரூபம் அதிகம் ப்ரச்சன்னகுப்தம் தனம்
வித்யா போககரீ யஶஃஸுககரீ வித்யா குரூணாம் குருஃ |
வித்யா பன்துஜனோ விதேஶகமனே வித்யா பரா தேவதா
வித்யா ராஜஸு பூஜ்யதே ன து தனம் வித்யாவிஹீனஃ பஶுஃ || 1.20 ||
க்ஷான்திஶ்சேத்கவசேன கிம் கிம் அரிபிஃ க்ரோதோஉஸ்தி சேத்தேஹினாம்
ஜ்ஞாதிஶ்சேதனலேன கிம் யதி ஸுஹ்றுத்திவ்யௌஷதம் கிம் பலம் |
கிம் ஸர்பைர்யதி துர்ஜனாஃ கிம் உ தனைர்வித்யாஉனவத்யா யதி
வ்ரீடா சேத்கிம் உ பூஷணைஃ ஸுகவிதா யத்யஸ்தி ராஜ்யேன கிம் || 1.21 ||
தாக்ஷிண்யம் ஸ்வஜனே தயா பரிஜனே ஶாட்யம் ஸதா துர்ஜனே
ப்ரீதிஃ ஸாதுஜனே னயோ ன்றுபஜனே வித்வஜ்ஜனே சார்ஜவம் |
ஶௌர்யம் ஶத்ருஜனே க்ஷமா குருஜனே கான்தாஜனே த்றுஷ்டதா
யே சைவம் புருஷாஃ கலாஸு குஶலாஸ்தேஷ்வேவ லோகஸ்திதிஃ || 1.22 ||
ஜாட்யம் தியோ ஹரதி ஸிஞ்சதி வாசி ஸத்யம்
மானோன்னதிம் திஶதி பாபம் அபாகரோதி |
சேதஃ ப்ரஸாதயதி திக்ஷு தனோதி கீர்திம்
ஸத்ஸங்கதிஃ கதய கிம் ன கரோதி பும்ஸாம் || 1.23 ||
ஜயன்தி தே ஸுக்றுதினோ
ரஸஸித்தாஃ கவீஶ்வராஃ |
னாஸ்தி யேஷாம் யஶஃகாயே
ஜராமரணஜம் பயம் || 1.24 ||
ஸூனுஃ ஸச்சரிதஃ ஸதீ ப்ரியதமா ஸ்வாமீ ப்ரஸாதோன்முகஃ
ஸ்னிக்தம் மித்ரம் அவஞ்சகஃ பரிஜனோ னிஃக்லேஶலேஶம் மனஃ |
ஆகாரோ ருசிரஃ ஸ்திரஶ்ச விபவோ வித்யாவதாதம் முகம்
துஷ்டே விஷ்டபகஷ்டஹாரிணி ஹரௌ ஸம்ப்ராப்யதே தேஹினா || 1.25 ||
ப்ராணாகாதான்னிவ்றுத்திஃ பரதனஹரணே ஸம்யமஃ ஸத்யவாக்யம்
காலே ஶக்த்யா ப்ரதானம் யுவதிஜனகதாமூகபாவஃ பரேஷாம் |
த்றுஷ்ணாஸ்ரோதோ விபங்கோ குருஷு ச வினயஃ ஸர்வபூதானுகம்பா
ஸாமான்யஃ ஸர்வஶாஸ்த்ரேஷ்வனுபஹதவிதிஃ ஶ்ரேயஸாம் ஏஷ பன்தாஃ || 1.26 ||
ப்ராரப்யதே ன கலு விக்னபயேன னீசைஃ
ப்ராரப்ய விக்னவிஹதா விரமன்தி மத்யாஃ |
விக்னைஃ புனஃ புனரபி ப்ரதிஹன்யமானாஃ
ப்ராரப்தம் உத்தமஜனா ன பரித்யஜன்தி || 1.27 ||
அஸன்தோ னாப்யர்த்யாஃ ஸுஹ்றுதபி ன யாச்யஃ க்றுஶதனஃ
ப்ரியா ன்யாய்யா வ்றுத்திர்மலினம் அஸுபங்கேஉப்யஸுகரம் |
விபத்யுச்சைஃ ஸ்தேயம் பதம் அனுவிதேயம் ச மஹதாம்
ஸதாம் கேனோத்திஷ்டம் விஷமம் அஸிதாராவ்ரதம் இதம் || 1.28 ||
க்ஷுத்க்ஷாமோஉபி ஜராக்றுஶோஉபி ஶிதிலப்ராணோஉபி கஷ்டாம் தஶாம்
ஆபன்னோஉபி விபன்னதீதிதிரிதி ப்ராணேஷு னஶ்யத்ஸ்வபி |
மத்தேபேன்த்ரவிபின்னகும்பபிஶிதக்ராஸைகபத்தஸ்ப்றுஹஃ
கிம் ஜீர்ணம் த்றுணம் அத்தி மானமஹதாம் அக்ரேஸரஃ கேஸரீ || 1.29 ||
ஸ்வல்பஸ்னாயுவஸாவஶேஷமலினம் னிர்மாம்ஸம் அப்யஸ்தி கோஃ
ஶ்வா லப்த்வா பரிதோஷம் ஏதி ன து தத்தஸ்ய க்ஷுதாஶான்தயே |
ஸிம்ஹோ ஜம்புகம் அங்கம் ஆகதம் அபி த்யக்த்வா னிஹன்தி த்விபம்
ஸர்வஃ க்றுச்ச்ரகதோஉபி வாஞ்சன்தி ஜனஃ ஸத்த்வானுரூபம் பலம் || 1.30 ||
லாங்கூலசாலனம் அதஶ்சரணாவபாதம்
பூமௌ னிபத்ய வதனோதரதர்ஶனம் ச |
ஶ்வா பிண்டதஸ்ய குருதே கஜபுங்கவஸ்து
தீரம் விலோகயதி சாடுஶதைஶ்ச புங்க்தே || 1.31 ||
பரிவர்தினி ஸம்ஸாரே
ம்றுதஃ கோ வா ன ஜாயதே |
ஸ ஜாதோ யேன ஜாதேன
யாதி வம்ஶஃ ஸமுன்னதிம் || 1.32 ||
குஸுமஸ்தவகஸ்யேவ
த்வயீ வ்றுத்திர்மனஸ்வினஃ |
மூர்த்னி வா ஸர்வலோகஸ்ய
ஶீர்யதே வன ஏவ வா || 1.33 ||
ஸன்த்யன்யேஉபி ப்றுஹஸ்பதிப்ரப்றுதயஃ ஸம்பாவிதாஃ பஞ்சஷாஸ்
தான்ப்ரத்யேஷ விஶேஷவிக்ரமருசீ ராஹுர்ன வைராயதே |
த்வாவேவ க்ரஸதே திவாகரனிஶாப்ராணேஶ்வரௌ பாஸ்கரௌ
ப்ராதஃ பர்வணி பஶ்ய தானவபதிஃ ஶீர்ஷாவஶேஷாக்றுதிஃ || 1.34 ||
வஹதி புவனஶ்ரேணிம் ஶேஷஃ பணாபலகஸ்திதாம்
கமடபதினா மத்யேப்றுஷ்டம் ஸதா ஸ ச தார்யதே |
தம் அபி குருதே க்ரோடாதீனம் பயோதிரனாதராத்
அஹஹ மஹதாம் னிஃஸீமானஶ்சரித்ரவிபூதயஃ || 1.35 ||
வரம் பக்ஷச்சேதஃ ஸமதமகவன்முக்தகுலிஶப்ரஹாரைர்
உத்கச்சத்பஹுலதஹனோத்காரகுருபிஃ |
துஷாராத்ரேஃ ஸூனோரஹஹ பிதரி க்லேஶவிவஶே
ன சாஸௌ ஸம்பாதஃ பயஸி பயஸாம் பத்யுருசிதஃ || 1.36 ||
ஸிம்ஹஃ ஶிஶுரபி னிபததி
மதமலினகபோலபித்திஷு கஜேஷு |
ப்ரக்றுதிரியம் ஸத்த்வவதாம்
ன கலு வயஸ்தேஜஸோ ஹேதுஃ || 1.37 ||
ஜாதிர்யாது ரஸாதலம் குணகணைஸ்தத்ராப்யதோ கம்யதாம்
ஶீலம் ஶைலதடாத்பதத்வபிஜனஃ ஸன்தஹ்யதாம் வஹ்னினா |
ஶௌர்யே வைரிணி வஜ்ரம் ஆஶு னிபதத்வர்தோஉஸ்து னஃ கேவலம்
யேனைகேன வினா குணஸ்த்றுணலவப்ராயாஃ ஸமஸ்தா இமே || 1.38 ||
தனம் அர்ஜய காகுத்ஸ்த
தனமூலம் இதம் ஜகத் |
அன்தரம் னாபிஜானாமி
னிர்தனஸ்ய ம்றுதஸ்ய ச || 1.39 ||
தானீன்த்ரியாண்யவிகலானி ததேவ னாம
ஸா புத்திரப்ரதிஹதா வசனம் ததேவ |
அர்தோஷ்மணா விரஹிதஃ புருஷஃ க்ஷணேன
ஸோஉப்யன்ய ஏவ பவதீதி விசித்ரம் ஏதத் || 1.40 ||
யஸ்யாஸ்தி வித்தம் ஸ னரஃ குலீனஃ
ஸ பண்டிதஃ ஸ ஶ்ருதவான்குணஜ்ஞஃ |
ஸ ஏவ வக்தா ஸ ச தர்ஶனீயஃ
ஸர்வே குணாஃ காஞ்சனம் ஆஶ்ரயன்தி || 1.41 ||
தௌர்மன்த்ர்யான்ன்றுபதிர்வினஶ்யதி யதிஃ ஸங்காத்ஸுதோ லாலனாத்
விப்ரோஉனத்யயனாத்குலம் குதனயாச்சீலம் கலோபாஸனாத் |
ஹ்ரீர்மத்யாதனவேக்ஷணாதபி க்றுஷிஃ ஸ்னேஹஃ ப்ரவாஸாஶ்ரயான்
மைத்ரீ சாப்ரணயாத்ஸம்றுத்திரனயாத்த்யாகப்ரமாதாத்தனம் || 1.42 ||
தானம் போகோ னாஶஸ்திஸ்ரோ
கதயோ பவன்தி வித்தஸ்ய |
யோ ன ததாதி ன புங்க்தே
தஸ்ய த்றுதீயா கதிர்பவதி || 1.43 ||
மணிஃ ஶாணோல்லீடஃ ஸமரவிஜயீ ஹேதிதலிதோ
மதக்ஷீணோ னாகஃ ஶரதி ஸரிதஃ ஶ்யானபுலினாஃ |
கலாஶேஷஶ்சன்த்ரஃ ஸுரதம்றுதிதா பாலவனிதா
தன்னிம்னா ஶோபன்தே கலிதவிபவாஶ்சார்திஷு னராஃ || 1.44 ||
பரிக்ஷீணஃ கஶ்சித்ஸ்ப்றுஹயதி யவானாம் ப்ரஸ்றுதயே
ஸ பஶ்சாத்ஸம்பூர்ணஃ கலயதி தரித்ரீம் த்றுணஸமாம் |
அதஶ்சானைகான்த்யாத்குருலகுதயாஉர்தேஷு தனினாம்
அவஸ்தா வஸ்தூனி ப்ரதயதி ச ஸங்கோசயதி ச || 1.45 ||
ராஜன்துதுக்ஷஸி யதி க்ஷிதிதேனும் ஏதாம்
தேனாத்ய வத்ஸம் இவ லோகம் அமும் புஷாண
தஸ்மிம்ஶ்ச ஸம்யகனிஶம் பரிபோஷ்யமாணே
னானாபலைஃ பலதி கல்பலதேவ பூமிஃ || 1.46 ||
ஸத்யான்றுதா ச பருஷா ப்ரியவாதினீ ச
ஹிம்ஸ்ரா தயாலுரபி சார்தபரா வதான்யா |
னித்யவ்யயா ப்ரசுரனித்யதனாகமா ச
வாராங்கனேவ ன்றுபனீதிரனேகரூபா || 1.47 ||
ஆஜ்ஞா கீர்திஃ பாலனம் ப்ராஹ்மணானாம்
தானம் போகோ மித்ரஸம்ரக்ஷணம் ச
யேஷாம் ஏதே ஷட்குணா ன ப்ரவ்றுத்தாஃ
கோஉர்தஸ்தேஷாம் பார்திவோபாஶ்ரயேண || 1.48 ||
யத்தாத்ரா னிஜபாலபட்டலிகிதம் ஸ்தோகம் மஹத்வா தனம்
தத்ப்ராப்னோதி மருஸ்தலேஉபி னிதராம் மேரௌ ததோ னாதிகம் |
தத்தீரோ பவ வித்தவத்ஸு க்றுபணாம் வ்றுத்திம் வ்றுதா ஸா க்றுதாஃ
கூபே பஶ்ய பயோனிதாவபி கடோ க்றுஹ்ணாதி துல்யம் ஜலம் || 1.49 ||
த்வம் ஏவ சாதகாதாரோஉ
ஸீதி கேஷாம் ன கோசரஃ |
கிம் அம்போதவராஸ்மாகம்
கார்பண்யோக்தம் ப்ரதீக்ஷஸே || 1.50 ||
ரே ரே சாதக ஸாவதானமனஸா மித்ர க்ஷணம் ஶ்ரூயதாம்
அம்போதா பஹவோ வஸன்தி ககனே ஸர்வேஉபி னைதாத்றுஶாஃ |
கேசித்வ்றுஷ்டிபிரார்த்ரயன்தி வஸுதாம் கர்ஜன்தி கேசித்வ்றுதா
யம் யம் பஶ்யஸி தஸ்ய தஸ்ய புரதோ மா ப்ரூஹி தீனம் வசஃ || 1.51 ||
அகருணத்வம் அகாரணவிக்ரஹஃ
பரதனே பரயோஷிதி ச ஸ்ப்றுஹா |
ஸுஜனபன்துஜனேஷ்வஸஹிஷ்ணுதா
ப்ரக்றுதிஸித்தம் இதம் ஹி துராத்மனாம் || 1.52 ||
துர்ஜனஃ பரிஹர்தவ்யோ
வித்யயாஉலக்றுதோஉபி ஸன் |
மணினா பூஷிதஃ ஸர்பஃ
கிம் அஸௌ ன பயங்கரஃ || 1.53 ||
ஜாட்யம் ஹ்ரீமதி கண்யதே வ்ரதருசௌ தம்பஃ ஶுசௌ கைதவம்
ஶூரே னிர்க்றுணதா முனௌ விமதிதா தைன்யம் ப்ரியாலாபினி |
தேஜஸ்வின்யவலிப்ததா முகரதா வக்தர்யஶக்திஃ ஸ்திரே
தத்கோ னாம குணோ பவேத்ஸ குணினாம் யோ துர்ஜனைர்னாங்கிதஃ || 1.54 ||
லோபஶ்சேதகுணேன கிம் பிஶுனதா யத்யஸ்தி கிம் பாதகைஃ
ஸத்யம் சேத்தபஸா ச கிம் ஶுசி மனோ யத்யஸ்தி தீர்தேன கிம் |
ஸௌஜன்யம் யதி கிம் குணைஃ ஸுமஹிமா யத்யஸ்தி கிம் மண்டனைஃ
ஸத்வித்யா யதி கிம் தனைரபயஶோ யத்யஸ்தி கிம் ம்றுத்யுனா || 1.55 ||
ஶஶீ திவஸதூஸரோ கலிதயௌவனா காமினீ
ஸரோ விகதவாரிஜம் முகம் அனக்ஷரம் ஸ்வாக்றுதேஃ |
ப்ரபுர்தனபராயணஃ ஸதததுர்கதஃ ஸஜ்ஜனோ
ன்றுபாங்கணகதஃ கலோ மனஸி ஸப்த ஶல்யானி மே || 1.56 ||
ன கஶ்சிச்சண்டகோபானாம்
ஆத்மீயோ னாம பூபுஜாம் |
ஹோதாரம் அபி ஜுஹ்வானம்
ஸ்ப்றுஷ்டோ வஹதி பாவகஃ || 1.57 ||
மௌனோஉம்ஊகஃ ப்ரவசனபடுர்பாடுலோ ஜல்பகோ வா
த்றுஷ்டஃ பார்ஶ்வே வஸதி ச ஸதா தூரதஶ்சாப்ரகல்பஃ |
க்ஷான்த்யா பீருர்யதி ன ஸஹதே ப்ராயஶோ னாபிஜாதஃ
ஸேவாதர்மஃ பரமகஹனோ யோகினாம் அப்யகம்யஃ || 1.58 ||
உத்பாஸிதாகிலகலஸ்ய விஶ்றுங்கலஸ்ய
ப்ராக்ஜாதவிஸ்த்றுதனிஜாதமகர்மவ்றுத்தேஃ |
தைவாதவாப்தவிபவஸ்ய குணத்விஷோஉஸ்ய
னீசஸ்ய கோசரகதைஃ ஸுகம் ஆப்யதே || 1.59 ||
ஆரம்பகுர்வீ க்ஷயிணீ க்ரமேண
லக்வீ புரா வ்றுத்திமதீ ச பஶ்சாத் |
தினஸ்ய பூர்வார்தபரார்தபின்னா
சாயேவ மைத்ரீ கலஸஜ்ஜனானாம் || 1.60 ||
ம்றுகமீனஸஜ்ஜனானாம் த்றுணஜலஸன்தோஷவிஹிதவ்றுத்தீனாம் |
லுப்தகதீவரபிஶுனா னிஷ்காரணவைரிணோ ஜகதி || 1.61 ||
வாஞ்சா ஸஜ்ஜனஸங்கமே பரகுணே ப்ரீதிர்குரௌ னம்ரதா
வித்யாயாம் வ்யஸனம் ஸ்வயோஷிதி ரதிர்லோகாபவாதாத்பயம் |
பக்திஃ ஶூலினி ஶக்திராத்மதமனே ஸம்ஸர்கமுக்திஃ கலே
யேஷ்வேதே னிவஸன்தி னிர்மலகுணாஸ்தேப்யோ னரேப்யோ னமஃ || 1.62 ||
விபதி தைர்யம் அதாப்யுதயே க்ஷமா
ஸதஸி வாக்யபடுதா யுதி விக்ரமஃ |
யஶஸி சாபிருசிர்வ்யஸனம் ஶ்ருதௌ
ப்ரக்றுதிஸித்தம் இதம் ஹி மஹாத்மனாம் || 1.63 ||
ப்ரதானம் ப்ரச்சன்னம் க்றுஹம் உபகதே ஸம்ப்ரமவிதிஃ
ப்ரியம் க்றுத்வா மௌனம் ஸதஸி கதனம் சாப்யுபக்றுதேஃ |
அனுத்ஸேகோ லக்ஷ்ம்யாம் அனபிபவகன்தாஃ பரகதாஃ
ஸதாம் கேனோத்திஷ்டம் விஷமம் அஸிதாராவ்ரதம் இதம் || 1.64 ||
கரே ஶ்லாக்யஸ்த்யாகஃ ஶிரஸி குருபாதப்ரணயிதா
முகே ஸத்யா வாணீ விஜயி புஜயோர்வீர்யம் அதுலம் |
ஹ்றுதி ஸ்வச்சா வ்றுத்திஃ ஶ்ருதிம் அதிகதம் ச ஶ்ரவணயோர்
வினாப்யைஶ்வர்யேண ப்ரக்றுதிமஹதாம் மண்டனம் இதம் || 1.65 ||
ஸம்பத்ஸு மஹதாம் சித்தம்
பவத்யுத்பலகோஉம்அலம் |ஆபத்ஸு ச மஹாஶைலஶிலா
ஸங்காதகர்கஶம் || 1.66 ||
ஸன்தப்தாயஸி ஸம்ஸ்திதஸ்ய பயஸோ னாமாபி ன ஜ்ஞாயதே
முக்தாகாரதயா ததேவ னலினீபத்ரஸ்திதம் ராஜதே |
ஸ்வாத்யாம் ஸாகரஶுக்திமத்யபதிதம் தன்மௌக்திகம் ஜாயதே
ப்ராயேணாதமமத்யமோத்தமகுணஃ ஸம்ஸர்கதோ ஜாயதே || 1.67 ||
ப்ரீணாதி யஃ ஸுசரிதைஃ பிதரம் ஸ புத்ரோ
யத்பர்துரேவ ஹிதம் இச்சதி தத்கலத்ரம் |
தன்மித்ரம் ஆபதி ஸுகே ச ஸமக்ரியம் யத்
ஏதத்த்ரயம் ஜகதி புண்யக்றுதோ லபன்தே || 1.68 ||
ஏகோ தேவஃ கேஶவோ வா ஶிவோ வா
ஹ்யேகம் மித்ரம் பூபதிர்வா யதிர்வா |
ஏகோ வாஸஃ பத்தனே வா வனே வா
ஹ்யேகா பார்யா ஸுன்தரீ வா தரீ வா || 1.69 ||
னம்ரத்வேனோன்னமன்தஃ பரகுணகதனைஃ ஸ்வான்குணான்க்யாபயன்தஃ
ஸ்வார்தான்ஸம்பாதயன்தோ விததப்றுதுதராரம்பயத்னாஃ பரார்தே |
க்ஷான்த்யைவாக்ஷேபருக்ஷாக்ஷரமுகரமுகான்துர்ஜனான்தூஷயன்தஃ
ஸன்தஃ ஸாஶ்சர்யசர்யா ஜகதி பஹுமதாஃ கஸ்ய னாப்யர்சனீயாஃ || 1.70 ||
பவன்தி னம்ராஸ்தரவஃ பலோத்கமைர்
னவாம்புபிர்தூராவலம்பினோ கனாஃ |
அனுத்ததாஃ ஸத்புருஷாஃ ஸம்றுத்திபிஃ
ஸ்வபாவ ஏஷ பரோபகாரிணாம் || 1.71 ||
ஶ்ரோத்ரம் ஶ்ருதேனைவ ன குண்டலேன
தானேன பாணிர்ன து கங்கணேன |
விபாதி காயஃ கருணபராணாம்
பரோபகாரைர்ன து சன்தனேன || 1.72 ||
பாபான்னிவாரயதி யோஜயதே ஹிதாய
குஹ்யம் னிகூஹதி குணான்ப்ரகடீகரோதி |
ஆபத்கதம் ச ன ஜஹாதி ததாதி காலே
ஸன்மித்ரலக்ஷணம் இதம் ப்ரவதன்தி ஸன்தஃ || 1.73 ||
பத்மாகரம் தினகரோ விகசீகரோதி
சம்த்ர்ப்வோலாஸயதி கைரவசக்ரவாலம் |
னாப்யர்திதோ ஜலதரோஉபி ஜலம் ததாதி
ஸன்தஃ ஸ்வயம் பரஹிதே விஹிதாபியோகாஃ || 1.74 ||
ஏகே ஸத்புருஷாஃ பரார்தகடகாஃ ஸ்வார்தம் பரித்யஜன்தி யே
ஸாமான்யாஸ்து பரார்தம் உத்யமப்றுதஃ ஸ்வார்தாவிரோதேன யே |
தேஉமீ மானுஷராக்ஷஸாஃ பரஹிதம் ஸ்வார்தாய னிக்னன்தி யே
யே து க்னன்தி னிரர்தகம் பரஹிதம் தே கே ன ஜானீமஹே || 1.75 ||
க்ஷீரேணாத்மகதோதகாய ஹி குணா தத்தா புரா தேஉகிலா
க்ஷீரோத்தாபம் அவேக்ஷ்ய தேன பயஸா ஸ்வாத்மா க்றுஶானௌ ஹுதஃ |
கன்தும் பாவகம் உன்மனஸ்ததபவத்த்றுஷ்ட்வா து மித்ராபதம்
யுக்தம் தேன ஜலேன ஶாம்யதி ஸதாம் மைத்ரீ புனஸ்த்வீத்றுஶீ || 1.76 ||
இதஃ ஸ்வபிதி கேஶவஃ குலம் இதஸ்ததீயத்விஷாம்
இதஶ்ச ஶரணார்தினாம் ஶிகரிணாம் கணாஃ ஶேரதே |
இதோஉபி படவானலஃ ஸஹ ஸமஸ்தஸம்வர்தகைறு
அஹோ விததம் ஊர்ஜிதம் பரஸஹம் ஸின்தோர்வபுஃ || 1.77 ||
த்றுஷ்ணாம் சின்தி பஜ க்ஷமாம் ஜஹி மதம் பாபே ரதிம் மா க்றுதாஃ
ஸத்யம் ப்ரூஹ்யனுயாஹி ஸாதுபதவீம் ஸேவஸ்வ வித்வஜ்ஜனம் |
மான்யான்மானய வித்விஷோஉப்யனுனய ப்ரக்யாபய ப்ரஶ்ரயம்
கீர்திம் பாலய துஃகிதே குரு தயாம் ஏதத்ஸதாம் சேஷ்டிதம் || 1.78 ||
மனஸி வசஸி காயே புண்யபீயூஷபூர்ணாஸ்
த்ரிபுவனம் உபகாரஶ்ரேணிபிஃ ப்ரீணயன்தஃ |
பரகுணபரமாணூன்பர்வதீக்றுத்ய னித்யம்
னிஜஹ்றுதி விகஸன்தஃ ஸன்த ஸன்தஃ கியன்தஃ || 1.79 ||
கிம் தேன ஹேமகிரிணா ரஜதாத்ரிணா வா
யத்ராஶ்ரிதாஶ்ச தரவஸ்தரவஸ்த ஏவ |
மன்யாமஹே மலயம் ஏவ யத்ஆஶ்ரயேண
கங்கோலனிம்பகடுஜா அபி சன்தனாஃ ஸ்யுஃ || 1.80 ||
ரத்னைர்மஹார்ஹைஸ்துதுஷுர்ன தேவா
ன பேஜிரே பீமவிஷேண பீதிம் |
ஸுதாம் வினா ன பரயுர்விராமம்
ன னிஶ்சிதார்தாத்விரமன்தி தீராஃ || 1.81 ||
க்வசித்ப்றுத்வீஶய்யஃ க்வசிதபி ச பரங்கஶயனஃ
க்வசிச்சாகாஹாரஃ க்வசிதபி ச ஶால்யோதனருசிஃ |
க்வசித்கன்தாதாரீ க்வசிதபி ச திவ்யாம்பரதரோ
மனஸ்வீ கார்யார்தீ ன கணயதி துஃகம் ன ச ஸுகம் || 1.82 ||
ஐஶ்வர்யஸ்ய விபூஷணம் ஸுஜனதா ஶௌர்யஸ்ய வாக்ஸம்யமோ
ஜ்ஞானஸ்யோபஶமஃ ஶ்ருதஸ்ய வினயோ வித்தஸ்ய பாத்ரே வ்யயஃ |
அக்ரோதஸ்தபஸஃ க்ஷமா ப்ரபவிதுர்தர்மஸ்ய னிர்வாஜதா
ஸர்வேஷாம் அபி ஸர்வகாரணம் இதம் ஶீலம் பரம் பூஷணம் || 1.83 ||
னின்தன்து னீதினிபுணா யதி வா ஸ்துவன்து
லக்ஷ்மீஃ ஸமாவிஶது கச்சது வா யதேஷ்டம் |
அத்யைவ வா மரணம் அஸ்து யுகான்தரே வா
ன்யாய்யாத்பதஃ ப்ரவிசலன்தி பதம் ன தீராஃ || 1.84 ||
பக்னாஶஸ்ய கரண்டபிண்டிததனோர்ம்லானேன்த்ரியஸ்ய க்ஷுதா
க்றுத்வாகுர்விவரம் ஸ்வயம் னிபதிதோ னக்தம் முகே போகினஃ |
த்றுப்தஸ்தத்பிஶிதேன ஸத்வரம் அஸௌ தேனைவ யாதஃ யதா
லோகாஃ பஶ்யத தைவம் ஏவ ஹி ன்றுணாம் வ்றுத்தௌ க்ஷயே காரணம் || 1.85 ||
ஆலஸ்யம் ஹி மனுஷ்யாணாம்
ஶரீரஸ்தோ மஹான்ரிபுஃ |
னாஸ்த்யுத்யமஸமோ பன்துஃ
குர்வாணோ னாவஸீததி || 1.86 ||
சின்னோஉபி ரோஹதி தர்க்ஷீணோஉப்யுபசீயதே புனஶ்சன்த்ரஃ |
இதி விம்றுஶன்தஃ ஸன்தஃ ஸன்தப்யன்தே ன துஃகேஷு || 1.87 ||
னேதா யஸ்ய ப்றுஹஸ்பதிஃ ப்ரஹரணம் வஜ்ரம் ஸுராஃ ஸைனிகாஃ
ஸ்வர்கோ துர்கம் அனுக்ரஹஃ கில ஹரேரைராவதோ வாரணஃ |
இத்யைஶ்வர்யபலான்விதோஉபி பலபித்பக்னஃ பரைஃ ஸங்கரே
தத்வ்யக்தம் னனு தைவம் ஏவ ஶரணம் திக்திக்வ்றுதா பௌருஷம் || 1.88 ||
கர்மாயத்தம் பலம் பும்ஸாம்
புத்திஃ கர்மானுஸாரிணீ |
ததாபி ஸுதியா பாவ்யம்
ஸுவிசார்யைவ குர்வதா || 1.89 ||
கல்வாதோ திவஸேஶ்வரஸ்ய கிரணைஃ ஸன்தாடிதோ மஸ்தகே
வாஞ்சன்தேஶம் அனாதபம் விதிவஶாத்தாலஸ்ய மூலம் கதஃ |
தத்ராப்யஸ்ய மஹாபலேன பததா பக்னம் ஸஶப்தம் ஶிரஃ
ப்ராயோ கச்சதி யத்ர பாக்யரஹிதஸ்தத்ரைவ யான்த்யாபதஃ || 1.90 ||
ரவினிஶாகரயோர்க்ரஹபீடனம்
கஜபுஜங்கமயோரபி பன்தனம் |
மதிமதாம் ச விலோக்ய தரித்ரதாம்
விதிரஹோ பலவானிதி மே மதிஃ || 1.91 ||
ஸ்றுஜதி தாவதஶேஷகுணகரம்
புருஷரத்னம் அலங்கரணம் புவஃ |
ததபி தத்க்ஷணபங்கி கரோதி
சேதஹஹ கஷ்டம் அபண்டிததா விதேஃ || 1.92 ||
பத்ரம் னைவ யதா கரீரவிடபே தோஷோ வஸன்தஸ்ய கிம்
னோலூகோஉப்யவஓகதே யதி திவா ஸூர்யஸ்ய கிம் தூஷணம் |
தாரா னைவ பதன்தி சாதகமுகே மேகஸ்ய கிம் தூஷணம்
யத்பூர்வம் விதினா லலாடலிகிதம் தன்மார்ஜிதும் கஃ க்ஷமஃ || 1.93 ||
னமஸ்யாமோ தேவான்னனு ஹதவிதேஸ்தேஉபி வஶகா
விதிர்வன்த்யஃ ஸோஉபி ப்ரதினியதகர்மைகபலதஃ |
பலம் கர்மாயத்தம் யதி கிம் அமரைஃ கிம் ச விதினா
னமஸ்தத்கர்மப்யோ விதிரபி ன யேப்யஃ ப்ரபவதி || 1.94 ||
ப்ரஹ்மா யேன குலாலவன்னியமிதோ ப்ரஹ்மாடபாண்டோதரே
விஷ்ணுர்யேன தஶாவதாரகஹனே க்ஷிப்தோ மஹாஸங்கடே |
ருத்ரோ யேன கபாலபாணிபுடகே பிக்ஷாடனம் காரிதஃ
ஸூர்யோ ப்ராம்யதி னித்யம் ஏவ ககனே தஸ்மை னமஃ கர்மணே || 1.95 ||
னைவாக்றுதிஃ பலதி னைவா குலம் ன ஶீலம்
வித்யாபி னைவ ன ச யத்னக்றுதாபி ஸேவா |
பாக்யானி பூர்வதபஸா கலு ஸஞ்சிதானி
காலே பலன்தி புருஷஸ்ய யதைவ வ்றுக்ஷாஃ || 1.96 ||
வனே ரணே ஶத்ருஜலாக்னிமத்யே
மஹார்ணவே பர்வதமஸ்தகே வா |
ஸுப்தம் ப்ரமத்தம் விஷமஸ்திதம் வா
ரக்ஷன்தி புண்யானி புராக்றுதானி || 1.97 ||
யா ஸாதூம்ஶ்ச கலான்கரோதி விதுஷோ மூர்கான்ஹிதான்த்வேஷிணஃ
ப்ரத்யக்ஷம் குருதே பரீக்ஷம் அம்றுதம் ஹாலாஹலம் தத்க்ஷணாத் |
தாம் ஆராதய ஸத்க்ரியாம் பகவதீம் போக்தும் பலம் வாஞ்சிதம்
ஹே ஸாதோ வ்யஸனைர்குணேஷு விபுலேஷ்வாஸ்தாம் வ்றுதா மா க்றுதாஃ || 1.98 ||
குணவதகுணவத்வா குர்வதா கார்யஜாதம்
பரிணதிரவதார்யா யத்னதஃ பண்டிதேன |
அதிரபஸக்றுதானாம் கர்மணாம் ஆவிபத்தேர்
பவதி ஹ்றுதயதாஹீ ஶல்யதுல்யோ விபாகஃ || 1.99 ||
ஸ்தால்யாம் வைதூர்யமய்யாம் பசதி திலகணாம்ஶ்சன்தனைரின்தனௌகைஃ
ஸௌவர்ணைர்லாங்கலாக்ரைர்விலிகதி வஸுதாம் அர்கமூலஸ்ய ஹேதோஃ |
க்றுத்வா கர்பூரகண்டான்வ்றுத்திம் இஹ குருதே கோத்ரவாணாம் ஸமன்தாத்
ப்ராப்யேமாம் கர்ம்பூமிம் ன சரதி மனுஜோ யஸ்தோப மன்தபாக்யஃ || 1.100 ||
மஜ்ஜத்வம்பஸி யாது மேருஶிகரம் ஶத்ரும் ஜயத்வாஹவே
வாணிஜ்யம் க்றுஷிஸேவனே ச ஸகலா வித்யாஃ கலாஃ ஶிக்ஷதாம் |
ஆகாஶம் விபுலம் ப்ரயாது ககவத்க்றுத்வா ப்ரயத்னம் பரம்
னாபாவ்யம் பவதீஹ கர்மவஶதோ பாவ்யஸ்ய னாஶஃ குதஃ || 1.101 ||
பீமம் வனம் பவதி தஸ்ய புரம் ப்ரதானம்
ஸர்வோ ஜனஃ ஸ்வஜனதாம் உபயாதி தஸ்ய |
க்றுத்ஸ்னா ச பூர்பவதி ஸன்னிதிரத்னபூர்ணா
யஸ்யாஸ்தி பூர்வஸுக்றுதம் விபுலம் னரஸ்ய || 1.102 ||
கோ லாபோ குணிஸங்கமஃ கிம் அஸுகம் ப்ராஜ்ஞேதரைஃ ஸங்கதிஃ
கா ஹானிஃ ஸமயச்யுதிர்னிபுணதா கா தர்மதத்த்வே ரதிஃ |
கஃ ஶூரோ விஜிதேன்த்ரியஃ ப்ரியதமா காஉனுவ்ரதா கிம் தனம்
வித்யா கிம் ஸுகம் அப்ரவாஸகமனம் ராஜ்யம் கிம் ஆஜ்ஞாபலம் || 1.103 ||
அப்ரியவசனதரித்ரைஃ ப்ரியவசனதனாட்யைஃ ஸ்வதாரபரிதுஷ்டைஃ |
பரபரிவாதனிவ்றுத்தைஃ க்வசித்க்வசின்மண்டிதா வஸுதா || 1.104 ||
கதர்திதஸ்யாபி ஹி தைர்யவ்றுத்தேர்
ன ஶக்யதே தைர்யகுணஃ ப்ரமார்ஷ்டும் |
அதோஉம்உகஸ்யாபி க்றுதஸ்ய வஹ்னேர்
னாதஃ ஶிகா யாதி கதாசிதேவ || 1.105 ||
கான்தாகடாக்ஷவிஶிகா ன லுனன்தி யஸ்ய
சித்தம் ன னிர்தஹதி கிபக்றுஶானுதாபஃ |
கர்ஷன்தி பூரிவிஷயாஶ்ச ன லோபபாஶைர்
லோகத்ரயம் ஜயதி க்றுத்ஸ்னம் இதம் ஸ தீரஃ || 1.106 ||
ஏகேனாபி ஹி ஶூரேண
பாதாக்ரான்தம் மஹீதலம் |
க்ரியதே பாஸ்கரேணைவ
ஸ்பாரஸ்புரிததேஜஸா || 1.107 ||
வஹ்னிஸ்தஸ்ய ஜலாயதே ஜலனிதிஃ குல்யாயதே தத்க்ஷணான்
மேருஃ ஸ்வல்பஶிலாயதே ம்றுகபதிஃ ஸத்யஃ குரங்காயதே |
வ்யாலோ மால்யகுணாயதே விஷரஸஃ பீயூஷவர்ஷாயதே
யஸ்யாங்கேஉகிலலோகவல்லபதமம் ஶீலம் ஸமுன்மீலதி || 1.108 ||
லஜ்ஜாகுணௌகஜனனீம் ஜனனீம் இவ ஸ்வாம்
அத்யன்தஶுத்தஹ்றுதயாம் அனுவர்தமானாம் |
தேஜஸ்வினஃ ஸுகம் அஸூனபி ஸன்த்யஜனதி
ஸத்யவ்ரதவ்யஸனினோ ன புனஃ ப்ரதிஜ்ஞாம் || 1.109 ||