Back

ଶ୍ରୀମଦ ଭଗୱଦ ଗୀତ ଦ୍ଵିତୀୟୋ‌உଧ୍ୟାୟଃ

ଅଥ ଦ୍ଵିତୀୟୋ‌உଧ୍ୟାୟଃ |


ସଂଜୟ ଉଵାଚ |
ତଂ ତଥା କୃପୟାଵିଷ୍ଟମଶ୍ରୁପୂର୍ଣାକୁଲେକ୍ଷଣମ |
ଵିଷୀଦନ୍ତମିଦଂ ଵାକ୍ୟମୁଵାଚ ମଧୁସୂଦନଃ || 1 ||


ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ |
କୁତସ୍ତ୍ଵା କଶ୍ମଲମିଦଂ ଵିଷମେ ସମୁପସ୍ଥିତମ |
ଅନାର୍ୟଜୁଷ୍ଟମସ୍ଵର୍ଗ୍ୟମକୀର୍ତିକରମର୍ଜୁନ || 2 ||

କ୍ଲୈବ୍ୟଂ ମା ସ୍ମ ଗମଃ ପାର୍ଥ ନୈତତ୍ତ୍ଵୟ୍ୟୁପପଦ୍ୟତେ |
କ୍ଷୁଦ୍ରଂ ହୃଦୟଦୌର୍ବଲ୍ୟଂ ତ୍ୟକ୍ତ୍ଵୋତ୍ତିଷ୍ଠ ପରଂତପ || 3 ||


ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ |
କଥଂ ଭୀଷ୍ମମହଂ ସାଙ୍ଖ୍ୟେ ଦ୍ରୋଣଂ ଚ ମଧୁସୂଦନ |
ଇଷୁଭିଃ ପ୍ରତିୟୋତ୍ସ୍ୟାମି ପୂଜାର୍ହାଵରିସୂଦନ || 4 ||

ଗୁରୂନହତ୍ଵା ହି ମହାନୁଭାଵାନ୍ଶ୍ରେୟୋ ଭୋକ୍ତୁଂ ଭୈକ୍ଷ୍ୟମପୀହ ଲୋକେ |
ହତ୍ଵାର୍ଥକାମାଂସ୍ତୁ ଗୁରୁନିହୈଵ ଭୁଞ୍ଜୀୟ ଭୋଗାନ‌உରୁଧିରପ୍ରଦିଗ୍ଧାନ || 5 ||

ନ ଚୈତଦ୍ଵିଦ୍ମଃ କତରନ୍ନୋ ଗରୀୟୋ ୟଦ୍ଵା ଜୟେମ ୟଦି ଵା ନୋ ଜୟେୟୁଃ |
ୟାନେଵ ହତ୍ଵା ନ ଜିଜୀଵିଷାମସ୍ତେ‌உଵସ୍ଥିତାଃ ପ୍ରମୁଖେ ଧାର୍ତରାଷ୍ଟ୍ରାଃ || 6 ||

କାର୍ପଣ୍ୟଦୋଷୋପହତସ୍ଵଭାଵଃ ପୃଚ୍ଛାମି ତ୍ଵାଂ ଧର୍ମସଂମୂଢଚେତାଃ |
ୟଚ୍ଛ୍ରେୟଃ ସ୍ୟାନ୍ନିଶ୍ଚିତଂ ବ୍ରୂହି ତନ୍ମେ ଶିଷ୍ୟସ୍ତେ‌உହଂ ଶାଧି ମାଂ ତ୍ଵାଂ ପ୍ରପନ୍ନମ || 7 ||

ନ ହି ପ୍ରପଶ୍ୟାମି ମମାପନୁଦ୍ୟାଦ୍ୟଚ୍ଛୋକମୁଚ୍ଛୋଷଣମିନ୍ଦ୍ରିୟାଣାମ |
ଅଵାପ୍ୟ ଭୂମାଵସପତ୍ନମୃଦ୍ଧଂ ରାଜ୍ୟଂ ସୁରାଣାମପି ଚାଧିପତ୍ୟମ || 8 ||


ସଂଜୟ ଉଵାଚ |
ଏଵମୁକ୍ତ୍ଵା ହୃଷୀକେଶଂ ଗୁଡାକେଶଃ ପରଂତପ |
ନ ୟୋତ୍ସ୍ୟ ଇତି ଗୋଵିନ୍ଦମୁକ୍ତ୍ଵା ତୂଷ୍ଣୀଂ ବଭୂଵ ହ || 9 ||

ତମୁଵାଚ ହୃଷୀକେଶଃ ପ୍ରହସନ୍ନିଵ ଭାରତ |
ସେନୟୋରୁଭୟୋର୍ମଧ୍ୟେ ଵିଷୀଦନ୍ତମିଦଂ ଵଚଃ || 10 ||


ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ |
ଅଶୋଚ୍ୟାନନ୍ଵଶୋଚସ୍ତ୍ଵଂ ପ୍ରଜ୍ଞାଵାଦାଂଶ୍ଚ ଭାଷସେ |
ଗତାସୂନଗତାସୂଂଶ୍ଚ ନାନୁଶୋଚନ୍ତି ପଣ୍ଡିତାଃ || 11 ||

ନ ତ୍ଵେଵାହଂ ଜାତୁ ନାସଂ ନ ତ୍ଵଂ ନେମେ ଜନାଧିପାଃ |
ନ ଚୈଵ ନ ଭଵିଷ୍ୟାମଃ ସର୍ଵେ ଵୟମତଃ ପରମ || 12 ||

ଦେହିନୋ‌உସ୍ମିନ୍ୟଥା ଦେହେ କୌମାରଂ ୟୌଵନଂ ଜରା |
ତଥା ଦେହାନ୍ତରପ୍ରାପ୍ତିର୍ଧୀରସ୍ତତ୍ର ନ ମୁହ୍ୟତି || 13 ||

ମାତ୍ରାସ୍ପର୍ଶାସ୍ତୁ କୌନ୍ତେୟ ଶୀତୋଷ୍ଣସୁଖଦୁଃଖଦାଃ |
ଆଗମାପାୟିନୋ‌உନିତ୍ୟାସ୍ତାଂସ୍ତିତିକ୍ଷସ୍ଵ ଭାରତ || 14 ||

ୟଂ ହି ନ ଵ୍ୟଥୟନ୍ତ୍ୟେତେ ପୁରୁଷଂ ପୁରୁଷର୍ଷଭ |
ସମଦୁଃଖସୁଖଂ ଧୀରଂ ସୋ‌உମୃତତ୍ଵାୟ କଲ୍ପତେ || 15 ||

ନାସତୋ ଵିଦ୍ୟତେ ଭାଵୋ ନାଭାଵୋ ଵିଦ୍ୟତେ ସତଃ |
ଉଭୟୋରପି ଦୃଷ୍ଟୋ‌உନ୍ତସ୍ତ୍ଵନୟୋସ୍ତତ୍ତ୍ଵଦର୍ଶିଭିଃ || 16 ||

ଅଵିନାଶି ତୁ ତଦ୍ଵିଦ୍ଧି ୟେନ ସର୍ଵମିଦଂ ତତମ |
ଵିନାଶମଵ୍ୟୟସ୍ୟାସ୍ୟ ନ କଶ୍ଚିତ୍କର୍ତୁମର୍ହତି || 17 ||

ଅନ୍ତଵନ୍ତ ଇମେ ଦେହା ନିତ୍ୟସ୍ୟୋକ୍ତାଃ ଶରୀରିଣଃ |
ଅନାଶିନୋ‌உପ୍ରମେୟସ୍ୟ ତସ୍ମାଦ୍ୟୁଧ୍ୟସ୍ଵ ଭାରତ || 18 ||

ୟ ଏନଂ ଵେତ୍ତି ହନ୍ତାରଂ ୟଶ୍ଚୈନଂ ମନ୍ୟତେ ହତମ |
ଉଭୌ ତୌ ନ ଵିଜାନୀତୋ ନାୟଂ ହନ୍ତି ନ ହନ୍ୟତେ || 19 ||

ନ ଜାୟତେ ମ୍ରିୟତେ ଵା କଦାଚିନ୍ନାୟଂ ଭୂତ୍ଵା ଭଵିତା ଵା ନ ଭୂୟଃ |
ଅଜୋ ନିତ୍ୟଃ ଶାଶ୍ଵତୋ‌உୟଂ ପୁରାଣୋ ନ ହନ୍ୟତେ ହନ୍ୟମାନେ ଶରୀରେ || 20 ||

ଵେଦାଵିନାଶିନଂ ନିତ୍ୟଂ ୟ ଏନମଜମଵ୍ୟୟମ |
ଅଥଂ ସ ପୁରୁଷଃ ପାର୍ଥ କଂ ଘାତୟତି ହନ୍ତି କମ || 21||
ଵାସାଂସି ଜୀର୍ଣାନି ୟଥା ଵିହାୟ ନଵାନି ଗୃହ୍ଣାତି ନରୋ‌உପରାଣି |
ତଥା ଶରୀରାଣି ଵିହାୟ ଜୀର୍ଣାନ୍ୟନ୍ୟାନି ସଂୟାତି ନଵାନି ଦେହୀ || 22 ||

ନୈନଂ ଛିନ୍ଦନ୍ତି ଶସ୍ତ୍ରାଣି ନୈନଂ ଦହତି ପାଵକଃ |
ନ ଚୈନଂ କ୍ଲେଦୟନ୍ତ୍ୟାପୋ ନ ଶୋଷୟତି ମାରୁତଃ || 23 ||

ଅଚ୍ଛେଦ୍ୟୋ‌உୟମଦାହ୍ୟୋ‌உୟମକ୍ଲେଦ୍ୟୋ‌உଶୋଷ୍ୟ ଏଵ ଚ |
ନିତ୍ୟଃ ସର୍ଵଗତଃ ସ୍ଥାଣୁରଚଲୋ‌உୟଂ ସନାତନଃ || 24 ||

ଅଵ୍ୟକ୍ତୋ‌உୟମଚିନ୍ତ୍ୟୋ‌உୟମଵିକାର୍ୟୋ‌உୟମୁଚ୍ୟତେ |
ତସ୍ମାଦେଵଂ ଵିଦିତ୍ଵୈନଂ ନାନୁଶୋଚିତୁମର୍ହସି || 25 ||

ଅଥ ଚୈନଂ ନିତ୍ୟଜାତଂ ନିତ୍ୟଂ ଵା ମନ୍ୟସେ ମୃତମ |
ତଥାପି ତ୍ଵଂ ମହାବାହୋ ନୈଵଂ ଶୋଚିତୁମର୍ହସି || 26 ||

ଜାତସ୍ୟ ହି ଧ୍ରୁଵୋ ମୃତ୍ୟୁର୍ଧ୍ରୁଵଂ ଜନ୍ମ ମୃତସ୍ୟ ଚ |
ତସ୍ମାଦପରିହାର୍ୟେ‌உର୍ଥେ ନ ତ୍ଵଂ ଶୋଚିତୁମର୍ହସି || 27 ||

ଅଵ୍ୟକ୍ତାଦୀନି ଭୂତାନି ଵ୍ୟକ୍ତମଧ୍ୟାନି ଭାରତ |
ଅଵ୍ୟକ୍ତନିଧନାନ୍ୟେଵ ତତ୍ର କା ପରିଦେଵନା || 28 ||

ଆଶ୍ଚର୍ୟଵତ୍ପଶ୍ୟତି କଶ୍ଚିଦେନମାଶ୍ଚର୍ୟଵଦ୍ଵଦତି ତଥୈଵ ଚାନ୍ୟଃ |
ଆଶ୍ଚର୍ୟଵଚ୍ଚୈନମନ୍ୟଃ ଶୃଣୋତି ଶ୍ରୁତ୍ଵାପ୍ୟେନଂ ଵେଦ ନ ଚୈଵ କଶ୍ଚିତ || 29 ||

ଦେହୀ ନିତ୍ୟମଵଧ୍ୟୋ‌உୟଂ ଦେହେ ସର୍ଵସ୍ୟ ଭାରତ |
ତସ୍ମାତ୍ସର୍ଵାଣି ଭୂତାନି ନ ତ୍ଵଂ ଶୋଚିତୁମର୍ହସି || 30 ||

ସ୍ଵଧର୍ମମପି ଚାଵେକ୍ଷ୍ୟ ନ ଵିକମ୍ପିତୁମର୍ହସି |
ଧର୍ମ୍ୟାଦ୍ଧି ୟୁଦ୍ଧାଚ୍ଛ୍ରେୟୋ‌உନ୍ୟତ୍କ୍ଷତ୍ରିୟସ୍ୟ ନ ଵିଦ୍ୟତେ || 31 ||

ୟଦୃଚ୍ଛୟା ଚୋପପନ୍ନଂ ସ୍ଵର୍ଗଦ୍ଵାରମପାଵୃତମ |
ସୁଖିନଃ କ୍ଷତ୍ରିୟାଃ ପାର୍ଥ ଲଭନ୍ତେ ୟୁଦ୍ଧମୀଦୃଶମ || 32 ||

ଅଥ ଚେତ୍ତ୍ଵମିମଂ ଧର୍ମ୍ୟଂ ସଂଗ୍ରାମଂ ନ କରିଷ୍ୟସି |
ତତଃ ସ୍ଵଧର୍ମଂ କୀର୍ତିଂ ଚ ହିତ୍ଵା ପାପମଵାପ୍ସ୍ୟସି || 33 ||

ଅକୀର୍ତିଂ ଚାପି ଭୂତାନି କଥୟିଷ୍ୟନ୍ତି ତେ‌உଵ୍ୟୟାମ |
ସଂଭାଵିତସ୍ୟ ଚାକୀର୍ତିର୍ମରଣାଦତିରିଚ୍ୟତେ || 34 ||

ଭୟାଦ୍ରଣାଦୁପରତଂ ମଂସ୍ୟନ୍ତେ ତ୍ଵାଂ ମହାରଥାଃ |
ୟେଷାଂ ଚ ତ୍ଵଂ ବହୁମତୋ ଭୂତ୍ଵା ୟାସ୍ୟସି ଲାଘଵମ || 35 ||

ଅଵାଚ୍ୟଵାଦାଂଶ୍ଚ ବହୂନ୍ଵଦିଷ୍ୟନ୍ତି ତଵାହିତାଃ |
ନିନ୍ଦନ୍ତସ୍ତଵ ସାମର୍ଥ୍ୟଂ ତତୋ ଦୁଃଖତରଂ ନୁ କିମ || 36 ||

ହତୋ ଵା ପ୍ରାପ୍ସ୍ୟସି ସ୍ଵର୍ଗଂ ଜିତ୍ଵା ଵା ଭୋକ୍ଷ୍ୟସେ ମହୀମ |
ତସ୍ମାଦୁତ୍ତିଷ୍ଠ କୌନ୍ତେୟ ୟୁଦ୍ଧାୟ କୃତନିଶ୍ଚୟଃ || 37 ||

ସୁଖଦୁଃଖେ ସମେ କୃତ୍ଵା ଲାଭାଲାଭୌ ଜୟାଜୟୌ |
ତତୋ ୟୁଦ୍ଧାୟ ୟୁଜ୍ୟସ୍ଵ ନୈଵଂ ପାପମଵାପ୍ସ୍ୟସି || 38 ||

ଏଷା ତେ‌உଭିହିତା ସାଙ୍ଖ୍ୟେ ବୁଦ୍ଧିର୍ୟୋଗେ ତ୍ଵିମାଂ ଶୃଣୁ |
ବୁଦ୍ଧ୍ୟା ୟୁକ୍ତୋ ୟୟା ପାର୍ଥ କର୍ମବନ୍ଧଂ ପ୍ରହାସ୍ୟସି || 39 ||

ନେହାଭିକ୍ରମନାଶୋ‌உସ୍ତି ପ୍ରତ୍ୟଵାୟୋ ନ ଵିଦ୍ୟତେ |
ସ୍ଵଲ୍ପମପ୍ୟସ୍ୟ ଧର୍ମସ୍ୟ ତ୍ରାୟତେ ମହତୋ ଭୟାତ || 40 ||

ଵ୍ୟଵସାୟାତ୍ମିକା ବୁଦ୍ଧିରେକେହ କୁରୁନନ୍ଦନ |
ବହୁଶାଖା ହ୍ୟନନ୍ତାଶ୍ଚ ବୁଦ୍ଧୟୋ‌உଵ୍ୟଵସାୟିନାମ || 41 ||

ୟାମିମାଂ ପୁଷ୍ପିତାଂ ଵାଚଂ ପ୍ରଵଦନ୍ତ୍ୟଵିପଶ୍ଚିତଃ |
ଵେଦଵାଦରତାଃ ପାର୍ଥ ନାନ୍ୟଦସ୍ତୀତି ଵାଦିନଃ || 42 ||

କାମାତ୍ମାନଃ ସ୍ଵର୍ଗପରା ଜନ୍ମକର୍ମଫଲପ୍ରଦାମ |
କ୍ରିୟାଵିଶେଷବହୁଲାଂ ଭୋଗୈଶ୍ଵର୍ୟଗତିଂ ପ୍ରତି || 43 ||

ଭୋଗୈଶ୍ଵର୍ୟପ୍ରସକ୍ତାନାଂ ତୟାପହୃତଚେତସାମ |
ଵ୍ୟଵସାୟାତ୍ମିକା ବୁଦ୍ଧିଃ ସମାଧୌ ନ ଵିଧୀୟତେ || 44 ||

ତ୍ରୈଗୁଣ୍ୟଵିଷୟା ଵେଦା ନିସ୍ତ୍ରୈଗୁଣ୍ୟୋ ଭଵାର୍ଜୁନ |
ନିର୍ଦ୍ଵନ୍ଦ୍ଵୋ ନିତ୍ୟସତ୍ତ୍ଵସ୍ଥୋ ନିର୍ୟୋଗକ୍ଷେମ ଆତ୍ମଵାନ || 45 ||

ୟାଵାନର୍ଥ ଉଦପାନେ ସର୍ଵତଃ ସଂପ୍ଲୁତୋଦକେ |
ତାଵାନ୍ସର୍ଵେଷୁ ଵେଦେଷୁ ବ୍ରାହ୍ମଣସ୍ୟ ଵିଜାନତଃ || 46 ||

କର୍ମଣ୍ୟେଵାଧିକାରସ୍ତେ ମା ଫଲେଷୁ କଦାଚନ |
ମା କର୍ମଫଲହେତୁର୍ଭୂର୍ମା ତେ ସଙ୍ଗୋ‌உସ୍ତ୍ଵକର୍ମଣି || 47 ||

ୟୋଗସ୍ଥଃ କୁରୁ କର୍ମାଣି ସଙ୍ଗଂ ତ୍ୟକ୍ତ୍ଵା ଧନଂଜୟ |
ସିଦ୍ଧ୍ୟସିଦ୍ଧ୍ୟୋଃ ସମୋ ଭୂତ୍ଵା ସମତ୍ଵଂ ୟୋଗ ଉଚ୍ୟତେ || 48 ||

ଦୂରେଣ ହ୍ୟଵରଂ କର୍ମ ବୁଦ୍ଧିୟୋଗାଦ୍ଧନଂଜୟ |
ବୁଦ୍ଧୌ ଶରଣମନ୍ଵିଚ୍ଛ କୃପଣାଃ ଫଲହେତଵଃ || 49 ||

ବୁଦ୍ଧିୟୁକ୍ତୋ ଜହାତୀହ ଉଭେ ସୁକୃତଦୁଷ୍କୃତେ |
ତସ୍ମାଦ୍ୟୋଗାୟ ୟୁଜ୍ୟସ୍ଵ ୟୋଗଃ କର୍ମସୁ କୌଶଲମ || 50 ||

କର୍ମଜଂ ବୁଦ୍ଧିୟୁକ୍ତା ହି ଫଲଂ ତ୍ୟକ୍ତ୍ଵା ମନୀଷିଣଃ |
ଜନ୍ମବନ୍ଧଵିନିର୍ମୁକ୍ତାଃ ପଦଂ ଗଚ୍ଛନ୍ତ୍ୟନାମୟମ || 51 ||

ୟଦା ତେ ମୋହକଲିଲଂ ବୁଦ୍ଧିର୍ଵ୍ୟତିତରିଷ୍ୟତି |
ତଦା ଗନ୍ତାସି ନିର୍ଵେଦଂ ଶ୍ରୋତଵ୍ୟସ୍ୟ ଶ୍ରୁତସ୍ୟ ଚ || 52 ||

ଶ୍ରୁତିଵିପ୍ରତିପନ୍ନା ତେ ୟଦା ସ୍ଥାସ୍ୟତି ନିଶ୍ଚଲା |
ସମାଧାଵଚଲା ବୁଦ୍ଧିସ୍ତଦା ୟୋଗମଵାପ୍ସ୍ୟସି || 53 ||


ଅର୍ଜୁନ ଉଵାଚ |
ସ୍ଥିତପ୍ରଜ୍ଞସ୍ୟ କା ଭାଷା ସମାଧିସ୍ଥସ୍ୟ କେଶଵ |
ସ୍ଥିତଧୀଃ କିଂ ପ୍ରଭାଷେତ କିମାସୀତ ଵ୍ରଜେତ କିମ || 54 ||


ଶ୍ରୀଭଗଵାନୁଵାଚ |
ପ୍ରଜହାତି ୟଦା କାମାନ୍ସର୍ଵାନ୍ପାର୍ଥ ମନୋଗତାନ |
ଆତ୍ମନ୍ୟେଵାତ୍ମନା ତୁଷ୍ଟଃ ସ୍ଥିତପ୍ରଜ୍ଞସ୍ତଦୋଚ୍ୟତେ || 55 ||

ଦୁଃଖେଷ୍ଵନୁଦ୍ଵିଗ୍ନମନାଃ ସୁଖେଷୁ ଵିଗତସ୍ପୃହଃ |
ଵୀତରାଗଭୟକ୍ରୋଧଃ ସ୍ଥିତଧୀର୍ମୁନିରୁଚ୍ୟତେ || 56 ||

ୟଃ ସର୍ଵତ୍ରାନଭିସ୍ନେହସ୍ତତ୍ତତ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ଶୁଭାଶୁଭମ |
ନାଭିନନ୍ଦତି ନ ଦ୍ଵେଷ୍ଟି ତସ୍ୟ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା || 57 ||

ୟଦା ସଂହରତେ ଚାୟଂ କୂର୍ମୋ‌உଙ୍ଗାନୀଵ ସର୍ଵଶଃ |
ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଣୀନ୍ଦ୍ରିୟାର୍ଥେଭ୍ୟସ୍ତସ୍ୟ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା || 58 ||

ଵିଷୟା ଵିନିଵର୍ତନ୍ତେ ନିରାହାରସ୍ୟ ଦେହିନଃ |
ରସଵର୍ଜଂ ରସୋ‌உପ୍ୟସ୍ୟ ପରଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ଵା ନିଵର୍ତତେ || 59 ||

ୟତତୋ ହ୍ୟପି କୌନ୍ତେୟ ପୁରୁଷସ୍ୟ ଵିପଶ୍ଚିତଃ |
ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଣି ପ୍ରମାଥୀନି ହରନ୍ତି ପ୍ରସଭଂ ମନଃ || 60 ||

ତାନି ସର୍ଵାଣି ସଂୟମ୍ୟ ୟୁକ୍ତ ଆସୀତ ମତ୍ପରଃ |
ଵଶେ ହି ୟସ୍ୟେନ୍ଦ୍ରିୟାଣି ତସ୍ୟ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା || 61 ||

ଧ୍ୟାୟତୋ ଵିଷୟାନ୍ପୁଂସଃ ସଙ୍ଗସ୍ତେଷୂପଜାୟତେ |
ସଙ୍ଗାତ୍ସଂଜାୟତେ କାମଃ କାମାତ୍କ୍ରୋଧୋ‌உଭିଜାୟତେ || 62 ||

କ୍ରୋଧାଦ୍ଭଵତି ସଂମୋହଃ ସଂମୋହାତ୍ସ୍ମୃତିଵିଭ୍ରମଃ |
ସ୍ମୃତିଭ୍ରଂଶାଦ୍ବୁଦ୍ଧିନାଶୋ ବୁଦ୍ଧିନାଶାତ୍ପ୍ରଣଶ୍ୟତି || 63 ||

ରାଗଦ୍ଵେଷଵିମୁକ୍ତୈସ୍ତୁ ଵିଷୟାନିନ୍ଦ୍ରିୟୈଶ୍ଚରନ |
ଆତ୍ମଵଶ୍ୟୈର୍ଵିଧେୟାତ୍ମା ପ୍ରସାଦମଧିଗଚ୍ଛତି || 64 ||

ପ୍ରସାଦେ ସର୍ଵଦୁଃଖାନାଂ ହାନିରସ୍ୟୋପଜାୟତେ |
ପ୍ରସନ୍ନଚେତସୋ ହ୍ୟାଶୁ ବୁଦ୍ଧିଃ ପର୍ୟଵତିଷ୍ଠତେ || 65 ||

ନାସ୍ତି ବୁଦ୍ଧିରୟୁକ୍ତସ୍ୟ ନ ଚାୟୁକ୍ତସ୍ୟ ଭାଵନା |
ନ ଚାଭାଵୟତଃ ଶାନ୍ତିରଶାନ୍ତସ୍ୟ କୁତଃ ସୁଖମ || 66 ||

ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଣାଂ ହି ଚରତାଂ ୟନ୍ମନୋ‌உନୁଵିଧୀୟତେ |
ତଦସ୍ୟ ହରତି ପ୍ରଜ୍ଞାଂ ଵାୟୁର୍ନାଵମିଵାମ୍ଭସି || 67 ||

ତସ୍ମାଦ୍ୟସ୍ୟ ମହାବାହୋ ନିଗୃହୀତାନି ସର୍ଵଶଃ |
ଇନ୍ଦ୍ରିୟାଣୀନ୍ଦ୍ରିୟାର୍ଥେଭ୍ୟସ୍ତସ୍ୟ ପ୍ରଜ୍ଞା ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା || 68 ||

ୟା ନିଶା ସର୍ଵଭୂତାନାଂ ତସ୍ୟାଂ ଜାଗର୍ତି ସଂୟମୀ |
ୟସ୍ୟାଂ ଜାଗ୍ରତି ଭୂତାନି ସା ନିଶା ପଶ୍ୟତୋ ମୁନେଃ || 69 ||

ଆପୂର୍ୟମାଣମଚଲପ୍ରତିଷ୍ଠଂ ସମୁଦ୍ରମାପଃ ପ୍ରଵିଶନ୍ତି ୟଦ୍ଵତ |
ତଦ୍ଵତ୍କାମା ୟଂ ପ୍ରଵିଶନ୍ତି ସର୍ଵେ ସ ଶାନ୍ତିମାପ୍ନୋତି ନ କାମକାମୀ || 70 ||

ଵିହାୟ କାମାନ୍ୟଃ ସର୍ଵାନ୍ପୁମାଂଶ୍ଚରତି ନିଃସ୍ପୃହଃ |
ନିର୍ମମୋ ନିରହଂକାରଃ ସ ଶାନ୍ତିମଧିଗଚ୍ଛତି || 71 ||

ଏଷା ବ୍ରାହ୍ମୀ ସ୍ଥିତିଃ ପାର୍ଥ ନୈନାଂ ପ୍ରାପ୍ୟ ଵିମୁହ୍ୟତି |
ସ୍ଥିତ୍ଵାସ୍ୟାମନ୍ତକାଲେ‌உପି ବ୍ରହ୍ମନିର୍ଵାଣମୃଚ୍ଛତି || 72 ||


ଓଂ ତତ୍ସଦିତି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗଵଦ୍ଗୀତାସୂପନିଷତ୍ସୁ ବ୍ରହ୍ମଵିଦ୍ୟାୟାଂ ୟୋଗଶାସ୍ତ୍ରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣାର୍ଜୁନସଂଵାଦେ

ସାଂଖ୍ୟୟୋଗୋ ନାମ ଦ୍ଵିତୀୟୋ‌உଧ୍ୟାୟଃ ||2 ||