മൂക പംച ശതി ൩ - സ്തുതി ശതകമ്
പാണ്ഡിത്യം പരമേശ്വരി സ്തുതിവിധൗ നൈവാശ്രയന്തേ ഗിരാം
വൈരിഞ്ചാന്യപി ഗുമ്ഫനാനി വിഗലദ്ഗര്വാണി ശര്വാണി തേ |
സ്തോതും ത്വാം പരിഫുല്ലനീലനലിനശ്യാമാക്ഷി കാമാക്ഷി മാം
വാചാലീകുരുതേ തഥാപി നിതരാം ത്വത്പാദസേവാദരഃ ||1||
താപിഞ്ഛസ്തബകത്വിഷേ തനുഭൃതാം ദാരിദ്ര്യമുദ്രാദ്വിഷേ
സംസാരാഖ്യതമോമുഷേ പുരരിപോര്വാമാങ്കസീമാജുഷേ |
കമ്പാതീരമുപേയുഷേ കവയതാം ജിഹ്വാകുടീം ജഗ്മുഷേ
വിശ്വത്രാണപുഷേ നമോஉസ്തു സതതം തസ്മൈ പരംജ്യോതിഷേ ||2||
യേ സന്ധ്യാരുണയന്തി ശംകരജടാകാന്താരചന്രാര്ഭകം
സിന്ദൂരന്തി ച യേ പുരന്ദരവധൂസീമന്തസീമാന്തരേ |
പുണ്യ.മ് യേ പരിപക്കയന്തി ഭജതാം കാഞ്ചീപുരേ മാമമീ
പായാസുഃ പരമേശ്വരപ്രണയിനീപാദോദ്ഭവാഃ പാംസവഃ ||3||
കാമാഡമ്ബരപൂരയാ ശശിരുചാ കമ്രസ്മിതാനാം ത്വിഷാ
കാമാരേരനുരാഗസിന്ധുമധികം കല്ലോലിതം തന്വതീ |
കാമാക്ഷീതി സമസ്തസജ്ജനനുതാ കല്യാണദാത്രീ നൃണാം
കാരുണ്യാകുലമാനസാ ഭഗവതീ കമ്പാതടേ ജൃമ്ഭതേ ||4||
കാമാക്ഷീണപരാക്രമപ്രകടനം സമ്ഭാവയന്തീ ദൃശാ
ശ്യാമാ ക്ഷീരസഹോദരസ്മിതരുചിപ്രക്ഷാലിതാശാന്തരാ |
കാമാക്ഷീജനമൗലിഭൂഷണമണിര്വാചാം പരാ ദേവതാ
കാമാക്ഷീതി വിഭാതി കാപി കരുണാ കമ്പാതടിന്യാസ്തടേ ||5||
ശ്യാമാ കാചന ചന്ദ്രികാ ത്രിഭുവനേ പുണ്യാത്മനാമാനനേ
സീമാശൂന്യകവിത്വവര്ഷജനനീ യാ കാപി കാദമ്ബിനീ |
മാരാരാതിമനോവിമോഹനവിധൗ കാചിതത്തമഃകന്ദലീ
കാമാക്ഷ്യാഃ കരുണാകടാക്ഷലഹരീ കാമായ മേ കല്പതാമ് ||6||
പ്രൗഢധ്വാന്തകദമ്ബകേ കുമുദിനീപുണ്യാംകുരം ദര്ശയന്
ജ്യോത്സ്നാസംഗമനേஉപി കോകമിഥുനം മിശ്രം സമുദ്ഭാവയന് |
കാലിന്ദീലഹരീദശാം പ്രകടയന്കമ്രാം നഭസ്യദ്ഭുതാം
കശ്ചിന്നേത്രമഹോത്സവോ വിജയതേ കാഞ്ചീപുരേ ശൂലിനഃ ||7||
തന്ദ്രാഹീനതമാലനീലസുഷമൈസ്താരുണ്യലീലാഗൃഹൈഃ
താരാനാഥകിശോരലാഞ്ഛിതകചൈസ്താമ്രാരവിന്ദേക്ഷണൈഃ |
മാതഃ സംശ്രയതാം മനോ മനസിജപ്രാഗല്ഭ്യനാഡിന്ധമൈഃ
കമ്പാതീരചരൈര്ഘനസ്തനഭരൈഃ പുണ്യാങ്കരൈഃ ശാംകരൈഃ ||8||
നിത്യം നിശ്ചലതാമുപേത്യ മരുതാം രക്ഷാവിധിം പുഷ്ണതീ
തേജസ്സംചയപാടവേന കിരണാനുഷ്ണദ്യുതേര്മുഷ്ണതീ |
കാഞ്ചീമധ്യഗതാപി ദീപ്തിജനനീ വിശ്വാന്തരേ ജൃമ്ഭതേ
കാചിച്ചിത്രമഹോ സ്മൃതാപി തമസാം നിര്വാപികാ ദീപികാ ||9||
കാന്തൈഃ കേശരുചാം ചയൈര്ഭ്രമരിതം മന്ദസ്മിതൈഃ പുഷ്പിതം
കാന്ത്യാ പല്ലവിതം പദാമ്ബുരുഹയോര്നേത്രത്വിഷാ പത്രിതമ് |
കമ്പാതീരവനാന്തരം വിദധതീ കല്യാണജന്മസ്ഥലീ
കാഞ്ചീമധ്യമഹാമണിര്വിജയതേ കാചിത്കൃപാകന്ദലീ ||10||
രാകാചന്ദ്രസമാനകാന്തിവദനാ നാകാധിരാജസ്തുതാ
മൂകാനാമപി കുര്വതീ സുരധനീനീകാശവാഗ്വൈഭവമ് |
ശ്രീകാഞ്ചീനഗരീവിഹാരരസികാ ശോകാപഹന്ത്രീ സതാമ്
ഏകാ പുണ്യപരമ്പരാ പശുപതേരാകാരിണീ രാജതേ ||11||
ജാതാ ശീതലശൈലതഃ സുകൃതിനാം ദൃശ്യാ പരം ദേഹിനാം
ലോകാനാം ക്ഷണമാത്രസംസ്മരണതഃ സന്താപവിച്ഛേദിനീ |
ആശ്ചര്യം ബഹു ഖേലനം വിതനുതേ നൈശ്ചല്യമാബിഭ്രതീ
കമ്പായാസ്തടസീമ്നി കാപി തടിനീ കാരുണ്യപാഥോമയീ ||12||
ഐക്യം യേന വിരച്യതേ ഹരതനൗ ദമ്ഭാവപുമ്ഭാവുകേ
രേഖാ യത്കചസീമ്നി ശേഖരദശാം നൈശാകരീ ഗാഹതേ |
ഔന്നത്യം മുഹുരേതി യേന സ മഹാന്മേനാസഖഃ സാനുമാന്
കമ്പാതീരവിഹാരിണാ സശരണാസ്തേനൈവ ധാമ്നാ വയമ് ||13||
അക്ഷ്ണോശ്ച സ്തനയോഃ ശ്രിയാ ശ്രവണയോര്ബാഹ്വോശ്ച മൂലം സ്പൃശന്
ഉത്തംസേന മുഖേന ച പ്രതിദിനം ദ്രുഹ്യന്പയോജന്മനേ |
മാധുര്യേണ ഗിരാം ഗതേന മൃദുനാ ഹംസാങ്ഗനാം ഹ്രേപയന്
കാഞ്ചീസീമ്നി ചകാസ്തി കോஉപി കവിതാസന്താനബീജാങ്കുരഃ ||14||
ഖണ്ഡം ചാന്ദ്രമസം വതംസമനിശം കാഞ്ചീപുരേ ഖേലനം
കാലായശ്ഛവിതസ്കരീം തനുരുചിം കര്ണജപേ ലോചനേ |
താരുണ്യോഷ്മനഖമ്പചം സ്തനഭരം ജങ്ഘാസ്പൃശം കുന്തലം
ഭാഗ്യം ദേശികസംചിതം മമ കദാ സമ്പാദയേദമ്ബികേ ||15||
തന്വാനം നിജകേലിസൗധസരണിം നൈസര്ഗികീണാം ഗിരാം
കേദാരം കവിമല്ലസൂക്തിലഹരീസസ്യശ്രിയാം ശാശ്വതമ് |
അംഹോവഞ്ചനചുഞ്ചു കിംചന ഭജേ കാഞ്ചീപുരീമണ്ഡനം
പര്യായച്ഛവി പാകശാസനമണേഃ പൗഷ്പേഷവം പൗരുഷമ് ||16||
ആലോകേ മുഖപങ്കജേ ച ദധതീ സൗധാകരീം ചാതുരീം
ചൂഡാലംക്രിയമാണപങ്കജവനീവൈരാഗമപ്രക്രിയാ |
മുഗ്ധസ്മേരമുഖീ ഘന്സതനതടീമൂര്ച്ഛാലമധ്യാഞ്ചിതാ
കാഞ്ചീസീമനി കാമിനീ വിജയതേ കാചിജ്ജഗന്മോഹിനീ ||17||
യസ്മിന്നമ്ബ ഭവത്കടാക്ഷരജനീ മന്ദേஉപി മന്ദസ്മിത-
ജ്യോത്സ്നാസംസ്നപിതാ ഭവത്യഭിമുഖീ തം പ്രത്യഹോ ദേഹിനമ് |
ദ്രക്ഷാമാക്ഷികമാധുരീമദഭരവ്രീഡാകരീ വൈഖരീ
കാമാക്ഷി സ്വയമാതനോത്യഭിസൃതിം വാമേക്ഷണേവ ക്ഷണമ് ||18||
കാലിന്ദീജലകാന്തയഃ സ്മിതരുചിസ്വര്വാഹിനീപാഥസി
പ്രൗഢധ്വാന്തരുചഃ സ്ഫുടാധരമഹോലൗഹിത്യസന്ധ്യോദയേ |
മണിക്യോപലകുണ്ഡലാംശുശിഖിനി വ്യാമിശ്രധൂമശ്രിയഃ
കല്യാണൈകഭുവഃ കടാക്ഷസുഷമാഃ കാമാക്ഷി രാജന്തി തേ ||19||
കലകലരണത്കാഞ്ചീ കാഞ്ചീവിഭൂഷണമാലികാ
കചഭരലസച്ചന്ദ്രാ ചന്ദ്രാവതംസസധര്മിണീ |
കവികുലഗിരഃ ശ്രാവംശ്രാവം മിലത്പുലകാംകുരാ
വിരചിതശിരഃകമ്പാ കമ്പാതടേ പരിശോഭതേ ||20||
സരസവചസാം വീചീ നീചീഭവന്മധുമാധുരീ
ഭരിതഭുവനാ കീര്തിര്മൂര്തിര്മനോഭവജിത്വരീ |
ജനനി മനസോ യോഗ്യം ഭോഗ്യം നൃണാം തവ ജായതേ
കഥമിവ വിനാ കാഞ്ചീഭൂഷേ കടാക്ഷതരങ്ഗിതമ് ||21||
ഭ്രമരിതസരിത്കൂലോ നീലോത്പലപ്രഭയാஉஉഭയാ
നതജനതമഃഖണ്ഡീ തുണ്ഡീരസീമ്നി വിജൃമ്ഭതേ |
അചലതപസാമേകഃ പാകഃ പ്രസൂനശരാസന-
പ്രതിഭടമനോഹാരീ നാരീകുലൈകശിഖാമണിഃ ||22||
മധുരവചസോ മന്ദസ്മേരാ മതങ്ഗജഗാമിനഃ
തരുണിമജുഷസ്താപിച്ഛാഭാസ്തമഃപരിപന്ഥിനഃ |
കുചഭരനതാഃ കുര്യുര്ഭദ്രം കുരങ്ഗവിലോചനാഃ
കലിതകരുണാഃ കാഞ്ചീഭാജഃ കപാലിമഹോത്സവാഃ ||23||
കമലസുഷമാക്ഷ്യാരോഹേ വിചക്ഷണവീക്ഷണാഃ
കുമുദസുകൃതക്രീഡാചൂഡാലകുന്തലബന്ധുരാഃ |
രുചിരരുചിഭിസ്താപിച്ഛശ്രീപ്രപഞ്ചനചുഞ്ചവഃ
പുരവിജയിനഃ കമ്പാതീരേ സ്ഫുരന്തി മനോരഥാഃ ||24||
കലിതരതയഃ കാഞ്ചീലീലാവിധൗ കവിമണ്ഡലീ-
വചനലഹരീവാസന്തീനാം വസന്തവിഭൂതയഃ |
കുശലവിധയേ ഭൂയാസുര്മേ കുരങ്ഗവിലോചനാഃ
കുസുമവിശിഖാരാതേരക്ഷ്ണാം കുതൂഹലവിഭ്രമാഃ ||25||
കബലിതതമസ്കാണ്ഡാസ്തുണ്ഡീരമണ്ഡലമണ്ഡനാഃ
സരസിജവനീസന്താനാനാമരുന്തുദശേഖരാഃ |
നയനസരണേര്നേദീയംസഃ കദാ നു ഭവന്തി മേ
തരുണജലദശ്യാമാഃ ശമ്ഭോസ്തപഃഫലവിഭ്രമാഃ ||26||
അചരമമിഷും ദീനം മീനധ്വജസ്യ മുഖശ്രിയാ
സരസിജഭുവോ യാനം മ്ലാനം ഗതേന ച മഞ്ജുനാ |
ത്രിദശസദസാമന്നം ഖിന്നം ഗിരാ ച വിതന്വതീ
തിലകയതി സാ കമ്പാതീരം ത്രിലോചനസുന്ദരീ ||27||
ജനനി ഭുവനേ ചങ്ക്രമ്യേஉഹം കിയന്തമനേഹസം
കുപുരുഷകരഭ്രഷ്ടൈര്ദുഷ്ടൈര്ധനൈരുദരമ്ഭരിഃ |
തരുണകരുണേ തന്ദ്രാശൂന്യേ തരങ്ഗയ ലോചനേ
നമതി മയി തേ കിംചിത്കാഞ്ചീപുരീമണിദീപികേ ||28||
മുനിജനമനഃപേടീരത്നം സ്ഫുരത്കരുണാനടീ-
വിഹരണകലാഗേഹം കാഞ്ചീപുരീമണിഭൂഷണമ് |
ജഗതി മഹതോ മോഹവ്യാധേര്നൃണാം പരമൗഷധം
പുരഹരദൃശാം സാഫല്യം മേ പുരഃ പരിജൃമ്ഭതാമ് ||29||
മുനിജനമോധാമ്നേ ധാമ്നേ വചോമയജാഹ്നവീ-
ഹിമഗിരിതടപ്രാഗ്ഭാരായാക്ഷരായ പരാത്മനേ |
വിഹരണജുഷേ കാഞ്ചീദേശേ മഹേശ്വരലോചന-
ത്രിതയസരസക്രീഡാസൗധാങ്ഗണായ നമോ നമഃ ||30||
മരകതരുചാം പ്രത്യാദേശം മഹേശ്വരചക്ഷുഷാമ്
അമൃതലഹരീപൂരം പാരം ഭവാഖ്യപയോനിധേഃ |
സുചരിതഫലം കാഞ്ചീഭാജോ ജനസ്യ പചേലിമം
ഹിമശിഖരിണോ വംശസ്യൈകം വതംസമുപാസ്മഹേ ||31||
പ്രണമനദിനാരമ്ഭേ കമ്പാനദീസഖി താവകേ
സരസകവിതോന്മേഷഃ പൂഷാ സതാം സമുദഞ്ചിതഃ |
പ്രതിഭടമഹാപ്രൗഢപ്രോദ്യത്കവിത്വകുമുദ്വതീം
നയതി തരസാ നിദ്രാമുദ്രാം നഗേശ്വരകന്യകേ ||32||
ശമിതജഡിമാരമ്ഭാ കമ്പാതടീനികടേചരീ
നിഹതദുരിതസ്തോമാ സോമാര്ധമുദ്രിതകുന്തലാ |
ഫലിതസുമനോവാഞ്ഛാ പാഞ്ചായുധീ പരദേവതാ
സഫലയതു മേ നേത്രേ ഗോത്രേശ്വരപ്രിയനന്ദിനീ ||33||
മമ തു ധിഷണാ പീഡ്യാ ജാഡ്യാതിരേക കഥം ത്വയാ
കുമുദസുഷമാമൈത്രീപാത്രീവതംസിതകുന്തലാമ് |
ജഗതി ശമിതസ്തമ്ഭാം കമ്പാനദീനിലയാമസൗ
ശ്രിയതി ഹി ഗലത്തന്ദ്രാ ചന്ദ്രാവതംസസധര്മിണീമ് ||34||
പരിമലപരീപാകോദ്രേകം പയോമുചി കാഞ്ചനേ
ശിഖരിണി പുനര്ദ്ബൈധീഭാവം ശശിന്യരുണാതപമ് |
അപി ച ജനയന്കമ്ബോര്ലക്ഷ്മീമനമ്ബുനി കോஉപ്യസൗ
കുസുമധനുഷഃ കാഞ്ചീദേശേ ചകാസ്തി പരാക്രമഃ ||35||
പുരദമയിതുര്വാമോത്സങ്ഗസ്ഥലേന രസജ്ഞയാ
സരസകവിതാഭാജാ കാഞ്ചീപുരോദരസീമയാ |
തടപരിസരൈര്നീഹാരാദ്രേര്വചോഭിരകൃത്രിമൈഃ
കിമിവ ന തുലാമസ്മച്ചേതോ മഹേശ്വരി ഗാഹതേ ||36||
നയനയുഗലീമാസ്മാകീനാം കദാ നു ഫലേഗ്രഹീം
വിദധതി ഗതൗ വ്യാകുര്വാണാ ഗജേന്ദ്രചമത്ക്രിയാമ് |
മരതകരുചോ മാഹേശാനാ ഘനസ്തനനമ്രിതാഃ
സുകൃതവിഭവാഃ പ്രാഞ്ചഃ കാഞ്ചീവതംസധുരന്ധരാഃ ||37||
മനസിജയശഃപാരമ്പര്യം മരന്ദഝരീസുവാം
കവികുലഗിരാം കന്ദം കമ്പാനദീതടമണ്ഡനമ് |
മധുരലലിതം മത്കം ചക്ഷുര്മനീഷിമനോഹരം
പുരവിജയിനഃ സര്വസ്വം തത്പുരസ്കുരുതേ കദാ ||38||
ശിഥിലിതതമോലീലാം നീലാരവിന്ദവിലോചനാം
ദഹനവിലസത്ഫാലാം ശ്രീകാമകോടിമുപാസ്മഹേ |
കരധൃതസച്ഛൂലാം കാലാരിചിത്തഹരാം പരാം
മനസിജകൃപാലീലാം ലോലാലകാമലികേക്ഷണാമ് ||39||
കലാലീലാശാലാ കവികുലവചഃകൈരവവനീ-
ശരജ്ജ്യോത്സ്നാധാരാ ശശധരശിശുശ്ലാഘ്യമുകുടീ |
പുനീതേ നഃ കമ്പാപുലിനതടസൗഹാര്ദതരലാ
കദാ ചക്ഷുര്മാര്ഗം കനകഗിരിധാനുഷ്കമഹിഷീ ||40||
നമഃ സ്താന്നമ്രേഭ്യഃ സ്തനഗരിമഗര്വേണ ഗുരുണാ
ദധാനേഭ്യശ്ചൂഡാഭരണമമൃതസ്യന്ദി ശിശിരമ് |
സദാ വാസ്തവേഭ്യഃ സുവിധഭുവി കമ്പാഖ്യസരിതേ
യശോവ്യാപാരേഭ്യഃ സുകൃതവിഭവേഭ്യോ രതിപതേഃ ||41||
അസൂയന്തീ കാചിന്മരകതരുചോ നാകിമുകുടീ-
കദമ്ബം ചുമ്ബന്തീ ചരണനഖചന്ദ്രാംശുപടലൈഃ |
തമോമുദ്രാം വിദ്രാവയതു മമ കാഞ്ചീര്നിലയനാ
ഹരോത്സങ്ഗശ്രീമന്മണിഗൃഹമഹാദീപകലികാ ||42||
അനാദ്യന്താ കാചിത്സുജനനയനാനന്ദജനനീ
നിരുന്ധാനാ കാന്തിം നിജരുചിവിലാസൈര്ജലമുചാമ് |
സ്മരാരേസ്താരല്യം മനസി ജനയന്തീ സ്വയമഹോ
ഗലത്കമ്പാ ശമ്പാ പരിലസതി കമ്പാപരിസരേ ||43||
സുധാഡിണ്ഡീരശ്രീഃ സ്മിതരുചിഷു തുണ്ഡീരവിഷയം
പരിഷ്കുര്വാണാസൗ പരിഹസിതനീലോത്പലരുചിഃ |
സ്തനാഭ്യാമാനമ്രാ സ്തബകയതു മേ കാങ്ക്ഷിതതരും
ദൃശാമൈശാനീനാം സുകൃതഫലപാണ്ഡിത്യഗരിമാ ||44||
കൃപാധാരാദ്രോണീ കൃപണധിഷണാനാം പ്രണമതാം
നിഹന്ത്രീ സന്താപം നിഗമമുകുടോത്തംസകലികാ |
പരാ കാഞ്ചീലീലാപരിചയവതീ പര്വതസുതാ
ഗിരാം നീവീ ദേവീ ഗിരിശപരതന്ത്രാ വിജയതേ ||45||
കവിത്വശ്രീകന്ദഃ സുകൃതപരിപാടീ ഹിമഗിരേഃ
വിധാത്രീ വിശ്വേഷാം വിഷമശരവീരധ്വജപടീ |
സഖീ കമ്പാനദ്യാഃ പദഹസിതപാഥോജയുഗലീ
പുരാണോ പായാന്നഃ പുരമഥനസാമ്രാജ്യപദവീ ||46||
ദരിദ്രാണാ മധ്യേ ദരദലിതതാപിച്ഛസുഷമാഃ
സ്തനാഭോഗക്കാന്താസ്തരുണഹരിണാങ്കാങ്കിതകചാഃ |
ഹരാധീനാ നാനാവിബുധമുകുടീചുമ്ബിതപദാഃ
കദാ കമ്പാതീരേ കഥയ വിഹരാമോ ഗിരിസുതേ ||47||
വരീവര്തു സ്ഥേമാ ത്വയി മമ ഗിരാം ദേവി മനസോ
നരീനര്തു പ്രൗഢാ വദനകമലേ വാക്യലഹരീ |
ചരീചര്തു പ്രജ്ഞാജനനി ജഡിമാനഃ പരജനേ
സരീസര്തു സ്വൈരം ജനനി മയി കാമാക്ഷി കരുണാ ||48||
ക്ഷണാത്തേ കാമാക്ഷി ഭ്രമരസുഷമാശിക്ഷണഗുരുഃ
കടാക്ഷവ്യാക്ഷേപോ മമ ഭവതു മോക്ഷായ വിപദാമ് |
നരീനര്തു സ്വൈരം വചനലഹരീ നിര്ജരപുരീ-
സരിദ്വീചീനീചീകരണപടുരാസ്യേ മമ സദാ ||49||
പുരസ്താന്മേ ഭൂയഃപ്രശമനപരഃ സ്താന്മമ രുജാം
പ്രചാരസ്തേ കമ്പാതടവിഹൃതിസമ്പാദിനി ദൃശോഃ |
ഇമാം യാച്ഞാമൂരീകുരു സപദി ദൂരീകുരു തമഃ-
പരീപാകം മത്കം സപദി ബുധലോകം ച നയ മാമ് ||50||
ഉദഞ്ചന്തീ കാഞ്ചീനഗരനിലയേ ത്വത്കരുണയാ
സമൃദ്ധാ വാഗ്ധാടീ പരിഹസിതമാധ്വീ കവയതാമ് |
ഉപാദത്തേ മാരപ്രതിഭടജടാജൂടമുകുടീ-
കുടീരോല്ലാസിന്യാഃ ശതമഖതടിന്യാ ജയപടീമ് ||51||
ശ്രിയം വിദ്യാം ദദ്യാജ്ജനനി നമതാം കീര്തിമമിതാം
സുപുത്രാന് പ്രാദത്തേ തവ ഝടിതി കാമാക്ഷി കരുണാ |
ത്രിലോക്യാമാധിക്യം ത്രിപുരപരിപന്ഥിപ്രണയിനി
പ്രണാമസ്ത്വത്പാദേ ശമിതദുരിതേ കിം ന കുരുതേ ||52||
മനഃസ്തമ്ഭം സ്തമ്ഭം ഗമയദുപകമ്പം പ്രണമതാം
സദാ ലോലം നീലം ചികുരജിതലോലമ്ബനികരമ് |
ഗിരാം ദൂരം സ്മേരം ധൃതശശികിശോരം പശുപതേഃ
ദൃശാം യോഗ്യം ഭോഗ്യം തുഹിനഗിരിഭാഗ്യം വിജയതേ ||53||
ഘനശ്യാമാന്കാമാന്തകമഹിഷി കാമാക്ഷി മധുരാന്
ദൃശാം പാതാനേതാനമൃതജലശീതാനനുപമാന് |
ഭവോത്പാതേ ഭീതേ മയി വിതര നാഥേ ദൃഢഭവ-
ന്മനശ്ശോകേ മൂകേ ഹിമഗിരിപതാകേ കരുണയാ ||54||
നതാനാം മന്ദാനാം ഭവനിഗലബന്ധാകുലധിയാം
മഹാന്ധ്യാം രുന്ധാനാമഭിലഷിതസന്താനലതികാമ് |
ചരന്തീം കമ്പായാസ്തടഭുവി സവിത്രീം ത്രിജഗതാം
സ്മരാമസ്താം നിത്യം സ്മരമഥനജീവാതുകലികാമ് ||55||
പരാ വിദ്യാ ഹൃദ്യാശ്രിതമദനവിദ്യാ മരകത-
പ്രഭാനീലാ ലീലാപരവശിതശൂലായുധമനാഃ |
തമഃപൂരം ദൂരം ചരണനതപൗരന്ദരപുരീ-
മൃഗാക്ഷീ കാമാക്ഷീ കമലതരലാക്ഷീ നയതു മേ ||56||
അഹന്താഖ്യാ മത്കം കബലയതി ഹാ ഹന്ത ഹരിണീ
ഹഠാത്സംവിദ്രൂപം ഹരമഹിഷി സസ്യാങ്കുരമസൗ |
കടാക്ഷവ്യാക്ഷേപപ്രകടഹരിപാഷാണപടലൈഃ
ഇമാമുച്ചൈരുച്ചാടയ ഝടിതി കാമാക്ഷി കൃപയാ ||57||
ബുധേ വാ മൂകേ വാ തവ പതതി യസ്മിന്ക്ഷണമസൗ
കടാക്ഷഃ കാമാക്ഷി പ്രകടജഡിമക്ഷോദപടിമാ |
കഥംകാരം നാസ്മൈ കരമുകുലചൂഡാലമുകുടാ
നമോവാകം ബ്രൂയുര്നമുചിപരിപന്ഥിപ്രഭൃതയഃ ||58||
പ്രതീചീം പശ്യാമഃ പ്രകടരുചിനീവാരകമണി-
പ്രഭാസധ്രീചീനാം പ്രദലിതഷഡാധാരകമലാമ് |
ചരന്തീം സൗഷുമ്നേ പഥി പരപദേന്ദുപ്രവിഗല-
ത്സുധാര്ദ്രാം കാമാക്ഷീം പരിണതപരംജ്യോതിരുദയാമ് ||59||
ജമ്ഭാരാതിപ്രഭൃതിമുകുടീഃ പാദയോഃ പീഠയന്തീ
ഗുമ്ഫാന്വാചാം കവിജനകൃതാന്സ്വൈരമാരാമയന്തീ |
ശമ്പാലക്ഷ്മീം മണിഗണരുചാപാടലൈഃ പ്രാപയന്തീ
കമ്പാതീരേ കവിപരിഷദാം ജൃമ്ഭതേ ഭാഗ്യസീമാ ||60||
ചന്ദ്രാപീഡാം ചതുരവദനാം ചഞ്ചലാപാങ്ഗലീലാം
കുന്ദസ്മേരാം കുചഭരനതാം കുന്തലോദ്ധൂതഭൃങ്ഗാമ് |
മാരാരാതേര്മദനശിഖിനം മാംസലം ദീപയന്തീം
കാമാക്ഷീം താം കവികുലഗിരാം കല്പവല്ലീമുപാസേ ||61||
കാലാമ്ഭോദപ്രകരസുഷമാം കാന്തിഭിസ്തിര്ജയന്തീ
കല്യാണാനാമുദയസരണിഃ കല്പവല്ലീ കവീനാമ് |
കന്ദര്പാരേഃ പ്രിയസഹചരീ കല്മഷാണാം നിഹന്ത്രീ
കാഞ്ചീദേശം തിലകയതി സാ കാപി കാരുണ്യസീമാ ||62||
ഊരീകുര്വന്നുരസിജതടേ ചാതുരീം ഭൂധരാണാം
പാഥോജാനാം നയനയുഗലേ പരിപന്ഥ്യം വിതന്വന് |
കമ്പാതീരേ വിഹരതി രുചാ മോഘയന്മേഘശൈലീം
കോകദ്വേഷം ശിരസി കലയന്കോஉപി വിദ്യാവിശേഷഃ ||63||
കാഞ്ചീലീലാപരിചയവതീ കാപി താപിച്ഛലക്ഷ്മീഃ
ജാഡ്യാരണ്യേ ഹുതവഹശിഖാ ജന്മഭൂമിഃ കൃപായാഃ |
മാകന്ദശ്രീര്മധുരകവിതാചാതുരീ കോകിലാനാം
മാര്ഗേ ഭൂയാന്മമ നയനയോര്മാന്മഥീ കാപി വിദ്യാ ||64||
സേതുര്മാതര്മരതകമയോ ഭക്തിഭാജാം ഭവാബ്ധൗ
ലീലാലോലാ കുവലയമയീ മാന്മഥീ വൈജയന്തീ |
കാഞ്ചീഭൂഷാ പശുപതിദൃശാം കാപി കാലാഞ്ജനാലീ
മത്കം ദുഃഖം ശിഥിലയതു തേ മഞ്ജുലാപാങ്ഗമാലാ ||65||
വ്യാവൃണ്വാനാഃ കുവലയദലപ്രക്രിയാവൈരമുദ്രാം
വ്യാകുര്വാണാ മനസിജമഹാരാജസാമ്രാജ്യലക്ഷ്മീമ് |
കാഞ്ചീലീലാവിഹൃതിരസികേ കാങ്ക്ഷിതം നഃ ക്രിയാസുഃ
ബന്ധച്ഛേദേ തവ നിയമിനാം ബദ്ധദീക്ഷാഃ കടാക്ഷാഃ ||66||
കാലാമ്ഭോദേ ശശിരുചി ദലം കൈതകം ദര്ശയന്തീ
മധ്യേസൗദാമിനി മധുലിഹാം മാലികാം രാജയന്തീ |
ഹംസാരാവം വികചകമലേ മഞ്ജുമുല്ലാസയന്തീ
കമ്പാതീരേ വിലസതി നവാ കാപി കാരുണ്യലക്ഷ്മീഃ ||67||
ചിത്രം ചിത്രം നിജമൃദുതയാ ഭര്ത്സയന്പല്ലവാലീം
പുംസാം കാമാന്ഭുവി ച നിയതം പൂരയന്പുണ്യഭാജാമ് |
ജാതഃ ശൈലാന്ന തു ജലനിധേഃ സ്വൈരസംചാരശീലഃ
കാഞ്ചീഭൂഷാ കലയതു ശിവം കോஉപി ചിന്താമണിര്മേ ||68||
താമ്രാമ്ഭോജം ജലദനികടേ തത്ര ബന്ധൂകപുഷ്പം
തസ്മിന്മല്ലീകുസുമസുഷമാം തത്ര വീണാനിനാദമ് |
വ്യാവൃന്വാനാ സുകൃതലഹരീ കാപി കാഞ്ചിനഗര്യാമ്
ഐശാനീ സാ കലയതിതരാമൈന്ദ്രജാലം വിലാസമ് ||69||
ആഹാരാംശം ത്രിദശസദസാമാശ്രയേ ചാതകാനാമ്
ആകാശോപര്യപി ച കലയന്നാലയം തുങ്ഗമേഷാമ് |
കമ്പാതീരേ വിഹരതിതരാം കാമധേനുഃ കവീനാം
മന്ദസ്മേരോ മദനനിഗമപ്രക്രിയാസമ്പ്രദായഃ ||70||
ആര്ദ്രീഭൂതൈരവിരലകൃപൈരാത്തലീലാവിലാസൈഃ
ആസ്ഥാപൂര്ണൈരധികചപലൈരഞ്ചിതാമ്ഭോജശില്പൈഃ |
കാന്തൈര്ലക്ഷ്മീലലിതഭവനൈഃ കാന്തികൈവല്യസാരൈഃ
കാശ്മല്യം നഃ കബലയതു സാ കാമകോടീ കടാക്ഷൈഃ ||71||
ആധൂന്വന്ത്യൈ തരലനയനൈരാങ്ഗജീം വൈജയന്തീമ്
ആനന്ദിന്യൈ നിജപദജുഷാമാത്തകാഞ്ചീപുരായൈ |
ആസ്മാകീനം ഹൃദയമഖിലൈരാഗമാനാം പ്രപഞ്ചൈഃ
ആരാധ്യായൈ സ്പൃഹയതിതരാമദിമായൈ ജനന്യൈ ||72||
ദൂരം വാചാം ത്രിദശസദസാം ദുഃഖസിന്ധോസ്തരിത്രം
മോഹക്ഷ്വേലക്ഷിതിരുഹവനേ ക്രൂരധാരം കുഠാരമ് |
കമ്പാതീരപ്രണയി കവിഭിര്വര്ണിതോദ്യച്ചരിത്രം
ശാന്ത്യൈ സേവേ സകലവിപദാം ശാംകരം തത്കലത്രമ് ||73||
ഖണ്ഡീകൃത്യ പ്രകൃതികുടിലം കല്മഷം പ്രാതിഭശ്രീ-
ശുണ്ഡീരത്വം നിജപദജുഷാം ശൂന്യതന്ദ്രം ദിശന്തീ |
തുണ്ഡീരാഖ്യൈ മഹതി വിഷയേ സ്വര്ണവൃഷ്ടിപ്രദാത്രീ
ചണ്ഡീ ദേവീ കലയതി രതിം ചന്ദ്രചൂഡാലചൂഡേ ||74||
യേന ഖ്യാതോ ഭവതി സ ഗൃഹീ പൂരുഷോ മേരുധന്വാ
യദ്ദൃക്കോണേ മദനനിഗമപ്രാഭവം ബോഭവീതി |
യത്പ്രീത്യൈവ ത്രിജഗദധിപോ ജൃമ്ഭതേ കിമ്പചാനഃ
കമ്പാതീരേ സ ജയതി മഹാന്കശ്ചിദോജോവിശേഷഃ ||75||
ധന്യാ ധന്യാ ഗതിരിഹ ഗിരാം ദേവി കാമാക്ഷി യന്മേ
നിന്ദ്യാം ഭിന്ദ്യാത്സപദി ജഡതാം കല്മഷാദുന്മിഷന്തീമ് |
സാധ്വീ മാധ്വീരസമധുരതാഭഞ്ജിനീ മഞ്ജുരീതിഃ
വാണീവേണീ ഝടിതി വൃണുതാത്സ്വര്ധുനീസ്പര്ധിനീ മാമ് ||76||
യസ്യാ വാടീ ഹൃദയകമലം കൗസുമീ യോഗഭാജാം
യസ്യാഃ പീഠീ സതതശിശിരാ ശീകരൈര്മാകരന്ദൈഃ |
യസ്യാഃ പേടീ ശ്രുതിപരിചലന്മൗലിരത്നസ്യ കാഞ്ചീ
സാ മേ സോമാഭരണമഹിഷീ സാധയേത്കാങ്ക്ഷിതാനി ||77||
ഏകാ മാതാ സകലജഗതാമീയുഷീ ധ്യാനമുദ്രാമ്
ഏകാമ്രാധീശ്വരചരണയോരേകതാനാം സമിന്ധേ |
താടങ്കോദ്യന്മണിഗണരുചാ താമ്രകര്ണപ്രദേശാ
താരുണ്യശ്രീസ്തബകിതതനുസ്താപസീ കാപി ബാലാ ||78||
ദന്താദന്തിപ്രകടനകരീ ദന്തിഭിര്മന്ദയാനൈഃ
മന്ദാരാണാം മദപരിണതിം മഥ്നതീ മന്ദഹാസൈഃ |
അങ്കൂരാഭ്യാം മനസിജതരോരങ്കിതോരാഃ കുചാഭ്യാ-
മന്തഃകാഞ്ചി സ്ഫുരതി ജഗതാമാദിമാ കാപി മാതാ ||79||
ത്രിയമ്ബകകുടുമ്ബിനീം ത്രിപുരസുന്ദരീമിന്ദിരാം
പുലിന്ദപതിസുന്ദരീം ത്രിപുരഭൈരവീം ഭാരതീമ് |
മതങ്ഗകുലനായികാം മഹിഷമര്ദനീം മാതൃകാം
ഭണന്തി വിബുധോത്തമാ വിഹൃതിമേവ കാമാക്ഷി തേ ||80||
മഹാമുനിമനോനടീ മഹിതരമ്യകമ്പാതടീ-
കുടീരകവിഹാരിണീ കുടിലബോധസംഹാരിണീ |
സദാ ഭവതു കാമിനീ സകലദേഹിനാം സ്വാമിനീ
കൃപാതിശയകിംകരീ മമ വിഭൂതയേ ശാംകരീ ||81||
ജഡാഃ പ്രകൃതിനിര്ധനാ ജനവിലോചനാരുന്തുദാ
നരാ ജനനി വീക്ഷണം ക്ഷണമവാപ്യ കാമാക്ഷി തേ |
വചസ്സു മധുമാധുരീം പ്രകടയന്തി പൗരന്ദരീ-
വിഭൂതിഷു വിഡമ്ബനാം വപുഷി മാന്മഥീം പ്രക്രിയാമ് ||82||
ഘന്സതനതടസ്ഫുടസ്ഫുരിതകഞ്ചുലീചഞ്ചലീ-
കൃതത്രിപുരശാസനാ സുജനശീലിതോപാസനാ |
ദൃശോഃ സരണിമശ്നുതേ മമ കദാ നു കാഞ്ചീപുരേ
പരാ പരമയോഗിനാം മനസി ചിത്കുലാ പുഷ്കലാ ||83||
കവീന്ദ്രഹൃദയേചരീ പരിഗൃഹീതകാഞ്ചീപുരീ
നിരൂഢകരുണാഝരീ നിഖിലലോകരക്ഷാകരീ |
മനഃപഥദവീയസീ മദനശാസനപ്രേയസീ
മഹാഗുണഗരീയസീ മമ ദൃശോஉസ്തു നേദീയസീ ||84||
ധനേന ന രമാമഹേ ഖലജനാന്ന സേവാമഹേ
ന ചാപലമയാമഹേ ഭവഭയാന്ന ദൂയാമഹേ |
സ്ഥിരാം തനുമഹേതരാം മനസി കിം ച കാഞ്ചീരത-
സ്മരാന്തകകുടുമ്ബിനീചരണപല്ലവോപാസനാമ് ||85||
സുരാഃ പരിജനാ വപുര്മനസിജായ വൈരായതേ
ത്രിവിഷ്ടപനിതമ്ബിനീകുചതടീ ച കേലീഗിരിഃ |
ഗിരഃ സുരഭയോ വയസ്തരുണിമാ ദരിദ്രസ്യ വാ
കടാക്ഷസരണൗ ക്ഷണം നിപതിതസ്യ കാമാക്ഷി തേ ||86||
പവിത്രയ ജഗത്ത്രയീവിബുധബോധജീവാതുഭിഃ
പുരത്രയവിമര്ദിനഃ പുലകകഞ്ചുലീദായിഭിഃ |
ഭവക്ഷയവിചക്ഷണൈര്വ്യസനമോക്ഷണൈര്വീക്ഷണൈഃ
നിരക്ഷരശിരോമണിം കരുണയൈവ കാമാക്ഷി മാമ് ||87||
കദാ കലിതഖേലനാഃ കരുണയൈവ കാഞ്ചീപുരേ
കലായമുകുലത്വിഷഃ ശുഭകദമ്ബപൂര്ണാങ്കുരാഃ |
പയോധരഭരാലസാഃ കവിജനേഷു തേ ബന്ധുരാഃ
പചേലിമകൃപാരസാ പരിപതന്തി മാര്ഗേ ദൃശോഃ ||88||
അശോധ്യമചലോദ്ഭവം ഹൃദയനന്ദനം ദേഹിനാമ്
അനര്ഘമധികാഞ്ചി തത്കിമപി രത്നമുദ്ദ്യോതതേ |
അനേന സമലംകൃതാ ജയതി ശങ്കരാങ്കസ്ഥലീ
കദാസ്യ മമ മാനസം വ്രജതി പേടികാവിഭ്രമമ് ||89||
പരാമൃതഝരീപ്ലുതാ ജയതി നിത്യമന്തശ്ചരീ
ഭുവാമപി ബഹിശ്ചരീ പരമസംവിദേകാത്മികാ |
മഹദ്ഭിരപരോക്ഷിതാ സതതമേവ കാഞ്ചീപുരേ
മമാന്വഹമഹംമതിര്മനസി ഭാതു മാഹേശ്വരീ ||90||
തമോവിപിനധാവിനം സതതമേവ കാഞ്ചീപുരേ
വിഹാരരസികാ പരാ പരമസംവിദുര്വീരുഹേ |
കടാക്ഷനിഗലൈര്ദൃഢം ഹൃദയദുഷ്ടദന്താവലം
ചിരം നയതു മാമകം ത്രിപുരവൈരിസീമന്തിനീ ||91||
ത്വമേവ സതി ചണ്ഡികാ ത്വമസി ദേവി ചാമുണ്ഡികാ
ത്വമേവ പരമാതൃകാ ത്വമപി യോഗിനീരൂപിണീ |
ത്വമേവ കില ശാമ്ഭവീ ത്വമസി കാമകോടീ ജയാ
ത്വമേവ വിജയാ ത്വയി ത്രിജഗദമ്ബ കിം ബ്രൂമഹേ ||92||
പരേ ജനനി പാര്വതി പ്രണതപാലിനി പ്രാതിഭ-
പ്രദാത്രി പരമേശ്വരി ത്രിജഗദാശ്രിതേ ശാശ്വതേ |
ത്രിയമ്ബകകുടുമ്ബിനി ത്രിപദസങ്ഗിനി ത്രീക്ഷണേ
ത്രിശക്തിമയി വീക്ഷണം മയി നിധേഹി കാമാക്ഷി തേ ||93||
മനോമധുകരോത്സവം വിദധതീ മനീഷാജുഷാം
സ്വയമ്പ്രഭവവൈഖരീവിപിനവീഥികാലമ്ബിനീ |
അഹോ ശിശിരിതാ കൃപാമധുരസേന കമ്പാതടേ
ചരാചരവിധായിനീ ചലതി കാപി ചിന്മഞ്ജരീ ||94||
കലാവതി കലാഭൃതോ മുകുടസീമ്നി ലീലാവതി
സ്പൃഹാവതി മഹേശ്വരേ ഭുവനമോഹനേ ഭാസ്വതി |
പ്രഭാവതി രമേ സദാ മഹിതരൂപശോഭാവതി
ത്വരാവതി പരേ സതാം ഗുരുകൃപാമ്ബുധാരാവതി ||95||
ത്വയൈവ ജഗദമ്ബയാ ഭുവനമണ്ഡലം സൂയതേ
ത്വയൈവ കരുണാര്ദ്രയാ തദപി രക്ഷണം നീയതേ |
ത്വയൈവ ഖരകോപയാ നയനപാവകേ ഹൂയതേ
ത്വയൈവ കില നിത്യയാ ജഗതി സന്തതം സ്ഥീയതേ ||96||
ചരാചരജഗന്മയീം സകലഹൃന്മയീം ചിന്മയീം
ഗുണത്രയമയീം ജഗത്ത്രയമയീം ത്രിധാമാമയീമ് |
പരാപരമയീം സദാ ദശദിശാം നിശാഹര്മയീം
പരാം സതതസന്മയീം മനസി ചിന്മയീം ശീലയേ ||97||
ജയ ജഗദമ്ബികേ ഹരകുടുമ്ബിനി വക്ത്രരുചാ
ജിതശരദമ്ബുജേ ഘനവിഡമ്ബിനി കേശരുചാ |
പരമവലമ്ബനം കുരു സദാ പരരൂപധരേ
മമ ഗതസംവിദോ ജഡിമഡമ്ബരതാണ്ഡവിനഃ ||98||
ഭുവനജനനി ഭൂഷാഭൂതചന്ദ്രേ നമസ്തേ
കലുഷശമനി കമ്പാതീരഗേഹേ നമസ്തേ |
നിഖിലനിഗമവേദ്യേ നിത്യരൂപേ നമസ്തേ
പരശിവമയി പാശച്ഛേദഹസ്തേ നമസ്തേ ||99||
ക്വണത്കാഞ്ചീ കാഞ്ചീപുരമണിവിപഞ്ചീലയഝരീ-
ശിരഃകമ്പാ കമ്പാവസതിരനുകമ്പാജലനിധിഃ |
ഘനശ്യാമാ ശ്യാമാ കഠിനകുചസീമാ മനസി മേ
മൃഗാക്ഷീ കാമാക്ഷീ ഹരനടനസാക്ഷീ വിഹരതാത് ||100||
സമരവിജയകോടീ സാധകാനന്ദധാടീ
മൃദുഗുണപരിപേടീ മുഖ്യകാദമ്ബവാടീ |
മുനിനുതപരിപാടീ മോഹിതാജാണ്ഡകോടീ
പരമശിവവധൂടീ പാതു മാം കാമകോടീ ||101||
ഇമം പരവരപ്രദം പ്രകൃതിപേശലം പാവനം
പരാപരചിദാകൃതിപ്രകടനപ്രദീപായിതമ് |
സ്തവം പഠതി നിത്യദാ മനസി ഭാവയന്നമ്ബികാം
ജപൈരലമലം മഖൈരധികദേഹസംശോഷണൈഃ ||102||
|| ഇതി സ്തുതിശതകം സമ്പൂര്ണമ് ||