Back

મૂક પંચ શતિ ૫ - મંદસ્મિત શતકમ

બધ્નીમો વયમઞ્જલિં પ્રતિદિનં બન્ધચ્છિદે દેહિનાં
કન્દર્પાગમતન્ત્રમૂલગુરવે કલ્યાણકેલીભુવે |
કામાક્ષ્યા ઘનસારપુઞ્જરજસે કામદ્રુહશ્ચક્ષુષાં
મન્દારસ્તબકપ્રભામદમુષે મન્દસ્મિતજ્યોતિષે ||1||

સધ્રીચે નવમલ્લિકાસુમનસાં નાસાગ્રમુક્તામણે-
રાચાર્યાય મૃણાલકાણ્ડમહસાં નૈસર્ગિકાય દ્વિષે |
સ્વર્ધુન્યા સહ યુધ્વેન હિમરુચેરર્ધાસનાધ્યાસિને
કામાક્ષ્યાઃ સ્મિતમઞ્જરીધવલિમાદ્વૈતાય તસ્મૈ નમઃ ||2||

કર્પૂરદ્યુતિચાતુરીમતિતરામલ્પીયસીં કુર્વતી
દૌર્ભાગ્યોદયમેવ સંવિદધતી દૌષાકરીણાં ત્વિષામ |
ક્ષુલ્લાનેવ મનોજ્ઞમલ્લિનિકરાન્ફુલ્લાનપિ વ્યઞ્જતી
કામાક્ષ્યા મૃદુલસ્મિતાંશુલહરી કામપ્રસૂરસ્તુ મે ||3||

યા પીનસ્તનમણ્ડલોપરિ લસત્કર્પૂરલેપાયતે
યા નીલેક્ષણરાત્રિકાન્તિતતિષુ જ્યોત્સ્નાપ્રરોહાયતે |
યા સૌન્દર્યધુનીતરઙ્ગતતિષુ વ્યાલોલહંસાયતે
કામાક્ષ્યાઃ શિશિરીકરોતુ હૃદયં સા મે સ્મિતપ્રાચુરી ||4||

યેષાં ગચ્છતિ પૂર્વપક્ષસરણિં કૌમુદ્વતઃ શ્વેતિમા
યેષાં સન્તતમારુરુક્ષતિ તુલાકક્ષ્યાં શરચ્ચન્દ્રમાઃ |
યેષામિચ્છતિ કમ્બુરપ્યસુલભામન્તેવસત્પ્રક્રિયાં
કામાક્ષ્યા મમતાં હરન્તુ મમ તે હાસત્વિષામઙ્કુરાઃ ||5||

આશાસીમસુ સન્તતં વિદધતી નૈશાકરીં વ્યાક્રિયાં
કાશાનામભિમાનભઙ્ગકલનાકૌશલ્યમાબિભ્રતી |
ઈશાનેન વિલોકિતા સકુતુકં કામાક્ષિ તે કલ્મષ-
ક્લેશાપાયકરી ચકાસ્તિ લહરી મન્દસ્મિતજ્યોતિષામ ||6||

આરૂઢસ્ય સમુન્નતસ્તનતટીસામ્રાજ્યસિંહાસનં
કન્દર્પસ્ય વિભોર્જગત્ત્રયપ્રાકટ્યમુદ્રાનિધેઃ |
યસ્યાશ્ચામરચાતુરીં કલયતે રશ્મિચ્છટા ચઞ્ચલા
સા મન્દસ્મિતમઞ્જરી ભવતુ નઃ કામાય કામાક્ષિ તે ||7||

શમ્ભોર્યા પરિરમ્ભસમ્ભ્રમવિધૌ નૈર્મલ્યસીમાનિધિઃ
ગૈર્વાણીવ તરઙ્ગિણી કૃતમૃદુસ્યન્દાં કલિન્દાત્મજામ |
કલ્માષીકુરુતે કલઙ્કસુષમાં કણ્ઠસ્થલીચુમ્બિનીં
કામાક્ષ્યાઃ સ્મિતકન્દલી ભવતુ નઃ કલ્યાણસન્દોહિની ||8||

જેતું હારલતામિવ સ્તનતટીં સંજગ્મુષી સન્તતં
ગન્તું નિર્મલતામિવ દ્વિગુણિતાં મગ્ના કૃપાસ્ત્રોતસિ |
લબ્ધું વિસ્મયનીયતામિવ હરં રાગાકુલં કુર્વતી
મઞ્જુસ્તે સ્મિતમઞ્જરી ભવભયં મથ્નાતુ કામાક્ષિ મે ||9||

શ્વેતાપિ પ્રકટં નિશાકરરુચાં માલિન્યમાતન્વતી
શીતાપિ સ્મરપાવકં પશુપતેઃ સન્ધુક્ષયન્તી સદા |
સ્વાભાવ્યાદધરાશ્રિતાપિ નમતામુચ્ચૈર્દિશન્તી ગતિં
કામાક્ષિ સ્ફુટમન્તરા સ્ફુરતુ નસ્ત્વન્મન્દહાસપ્રભા ||10||

વક્ત્રશ્રીસરસીજલે તરલિતભ્રૂવલ્લિકલ્લોલિતે
કાલિમ્ના દધતી કટાક્ષજનુષા માધુવ્રતીં વ્યાપૃતિમ |
નિર્નિદ્રામલપુણ્ડરીકકુહનાપાણ્ડિત્યમાબિભ્રતી
કામાક્ષ્યાઃ સ્મિતચાતુરી મમ મનઃ કાતર્યમુન્મૂલયેત ||11||

નિત્યં બાધિતબન્ધુજીવમધરં મૈત્રીજુષં પલ્લવૈઃ
શુદ્ધસ્ય દ્વિજમણ્ડલસ્ય ચ તિરસ્કર્તારમપ્યાશ્રિતા |
યા વૈમલ્યવતી સદૈવ નમતાં ચેતઃ પુનીતેતરાં
કામાક્ષ્યા હૃદયં પ્રસાદયતુ મે સા મન્દહાસપ્રભા ||12||

દ્રુહ્યન્તી તમસે મુહુઃ કુમુદિનીસાહાય્યમાબિભ્રતી
યાન્તી ચન્દ્રકિશોરશેખરવપુઃસૌધાઙ્ગણે પ્રેઙ્ખણમ |
જ્ઞાનામ્ભોનિધિવીચિકાં સુમનસાં કૂલંકષાં કુર્વતી
કામાક્ષ્યાઃ સ્મિતકૌમુદી હરતુ મે સંસારતાપોદયમ ||13||

કાશ્મીરદ્રવધાતુકર્દમરુચા કલ્માષતાં બિભ્રતી
હંસૌધૈરિવ કુર્વતી પરિચિતિં હારીકૃતૈર્મૌક્તિકૈઃ |
વક્ષોજન્મતુષારશૈલકટકે સંચારમાતન્વતી
કામાક્ષ્યા મૃદુલસ્મિતદ્યુતિમયી ભાગીરથી ભાસતે ||14||

કમ્બોર્વંશપરમ્પરા ઇવ કૃપાસન્તાનવલ્લીભુવઃ
સમ્ફુલ્લસ્તબકા ઇવ પ્રસૃમરા મૂર્તાઃ પ્રસાદા ઇવ |
વાક્પીયૂષકણા ઇવ ત્રિપથગાપર્યાયભેદા ઇવ
ભ્રાજન્તે તવ મન્દહાસકિરણાઃ કાઞ્ચીપુરીનાયિકે ||15||

વક્ષોજે ઘનસારપત્રરચનાભઙ્ગીસપત્નાયિતા
કણ્ઠે મૌક્તિકહારયષ્ટિકિરણવ્યાપારમુદ્રાયિતા |
ઓષ્ઠશ્રીનિકુરુમ્બપલ્લવપુટે પ્રેઙ્ખત્પ્રસૂનાયિતા
કામાક્ષિ સ્ફુરતાં મદીયહૃદયે ત્વન્મન્દહાસપ્રભા ||16||

યેષાં બિન્દુરિવોપરિ પ્રચલિતો નાસાગ્રમુક્તામણિઃ
યેષાં દીન ઇવાધિકણ્ઠમયતે હારઃ કરાલમ્બનમ |
યેષાં બન્ધુરિવોષ્ઠયોરરુણિમા ધત્તે સ્વયં રઞ્જનં
કામાક્ષ્યાઃ પ્રભવન્તુ તે મમ શિવોલ્લાસાય હાસાઙ્કુરાઃ ||17||

યા જાડ્યામ્બુનિધિં ક્ષિણોતિ ભજતાં વૈરાયતે કૈરવૈઃ
નિત્યં યાં નિયમેન યા ચ યતતે કર્તું ત્રિણેત્રોત્સવમ |
બિમ્બં ચાન્દ્રમસં ચ વઞ્ચયતિ યા ગર્વેણ સા તાદૃશી
કામાક્ષિ સ્મિતમઞ્જરી તવ કથં જ્યોત્સ્નેત્યસૌ કીર્ત્યતે ||18||

આરુઢા રભસાત્પુરઃ પુરરિપોરાશ્લેષણોપક્રમે
યા તે માતરુપૈતિ દિવ્યતટિનીશઙ્કાકરી તત્ક્ષણમ |
ઓષ્ઠૌ વેપયતિ ભ્રુવૌ કુટિલયત્યાનમ્રયત્યાનનં
તાં વન્દે મૃદુહાસપૂરસુષમામેકામ્રનાથપ્રિયે ||19||

વક્ત્રેન્દોસ્તવ ચન્દ્રિકા સ્મિતતતિર્વલ્ગુ સ્ફુરન્તી સતાં
સ્યાચ્ચેદ્યુક્તિમિદં ચકોરમનસાં કામાક્ષિ કૌતૂહલમ |
એતચ્ચિત્રમહર્નિશં યદધિકામેષા રુચિં ગાહતે
બિમ્બોષ્ઠદ્યુમણિપ્રભાસ્વપિ ચ યદ્બિબ્બોકમાલમ્બતે ||20||

સાદૃશ્યં કલશામ્બુધેર્વહતિ યત્કામાક્ષિ મન્દસ્મિતં
શોભામોષ્ઠરુચામ્બ વિદ્રુમભવામેતાદ્ભિદાં બ્રૂમહે |
એકસ્માદુદિતં પુરા કિલ પપૌ શર્વઃ પુરાણઃ પુમાન
એતન્મધ્યસમુદ્ભવં રસયતે માધુર્યરૂપં રસમ ||21||

ઉત્તુઙ્ગસ્તનકુમ્ભશૈલકટકે વિસ્તારિકસ્તૂરિકા-
પત્રશ્રીજુષિ ચઞ્ચલાઃ સ્મિતરુચઃ કામાક્ષિ તે કોમલાઃ |
સન્ધ્યાદીધિતિરઞ્જિતા ઇવ મુહુઃ સાન્દ્રાધરજ્યોતિષા
વ્યાલોલામલશારદાભ્રશકલવ્યાપારમાતન્વતે ||22||

ક્ષીરં દૂરત એવ તિષ્ઠતુ કથં વૈમલ્યમાત્રાદિદં
માતસ્તે સહપાઠવીથિમયતાં મન્દસ્મિતૈર્મઞ્જુલૈઃ |
કિં ચેયં તુ ભિદાસ્તિ દોહનવશાદેકં તુ સંજાયતે
કામાક્ષિ સ્વયમર્થિતં પ્રણમતામન્યત્તુ દોદુહ્યતે ||23||

કર્પૂરૈરમૃતૈર્જગજ્જનનિ તે કામાક્ષિ ચન્દ્રાતપૈઃ
મુક્તાહારગુણૈર્મૃણાલવલયૈર્મુગ્ધસ્મિતશ્રીરિયમ |
શ્રીકાઞ્ચીપુરનાયિકે સમતયા સંસ્તૂયતે સજ્જનૈઃ
તત્તાદૃઙ્મમ તાપશાન્તિવિધયે કિં દેવિ મન્દાયતે ||24||

મધ્યેગર્ભિતમઞ્જુવાક્યલહરીમાધ્વીઝરીશીતલા
મન્દારસ્તબકાયતે જનનિ તે મન્દસ્મિતાંશુચ્છટા |
યસ્યા વર્ધયિતું મુહુર્વિકસનં કામાક્ષિ કામદ્રુહો
વલ્ગુર્વીક્ષણવિભ્રમવ્યતિકરો વાસન્તમાસાયતે ||25||

બિમ્બોષ્ઠદ્યુતિપુઞ્જરઞ્જિતરુચિસ્ત્વન્મન્દહાસચ્છટા |
કલ્યાણં ગિરિસાર્વભૌમતનયે કલ્લોલયત્વાશુ મે |
ફુલ્લન્મલ્લિપિનદ્ધહલ્લકમયી માલેવ યા પેશલા
શ્રીકાઞ્ચીશ્વરિ મારમર્દિતુરુરોમધ્યે મુહુર્લમ્બતે ||26||

બિભ્રાણા શરદભ્રવિભ્રમદશાં વિદ્યોતમાનાપ્યસો
કામાક્ષિ સ્મિતમઞ્જરી કિરતિ તે કારુણ્યધારારસમ |
આશ્ચર્યં શિશિરીકરોતિ જગતીશ્ચાલોક્ય ચૈનામહો
કામં ખેલતિ નીલકણ્ઠહૃદયં કૌતૂહલાન્દોલિતમ ||27||

પ્રેઙ્ખત્પ્રૌઢકટાક્ષકુઞ્જકુહરેષ્વત્યચ્છગુચ્છાયિતં
વક્ત્રેન્દુચ્છવિસિન્ધુવીચિનિચયે ફેનપ્રતાનાયિતમ |
નૈરન્તર્યવિજૃમ્ભિતસ્તનતટે નૈચોલપટ્ટાયિતં
કાલુષ્યં કબલીકરોતુ મમ તે કામાક્ષિ મન્દસ્મિતમ ||28||

પીયૂષં તવ મન્થરસ્મિતમિતિ વ્યર્થૈવ સાપપ્રથા
કામાક્ષિ ધ્રુવમીદૃશં યદિ ભવેદેતત્કથં વા શિવે |
મન્દારસ્ય કથાલવં ન સહતે મથ્નાતિ મન્દાકિની-
મિન્દું નિન્દતિ કીર્તિતે‌உપિ કલશીપાથોધિમીર્ષ્યાયતે ||29||

વિશ્વેષાં નયનોત્સવં વિતનુતાં વિદ્યોતતાં ચન્દ્રમા
વિખ્યાતો મદનાન્તકેન મુકુટીમધ્યે ચ સંમાન્યતામ |
આઃ કિં જાતમનેન હાસસુષમામાલોક્ય કામાક્ષિ તે
કાલઙ્કીમવલમ્બતે ખલુ દશાં કલ્માષહીનો‌உપ્યસૌ ||30||

ચેતઃ શીતલયન્તુ નઃ પશુપતેરાનન્દજીવાતવો
નમ્રાણાં નયનાધ્વસીમસુ શરચ્ચન્દ્રાતપોપક્રમાઃ |
સંસારાખ્યસરોરુહાકરખલીકારે તુષારોત્કરાઃ
કામાક્ષિ સ્મરકીર્તિબીજનિકરાસ્ત્વન્મન્દહાસાઙ્કુરાઃ ||31||

કર્મૌઘાખ્યતમઃકચાકચિકરાન્કામાક્ષિ સંચિન્તયે
ત્વન્મન્દસ્મિતરોચિષાં ત્રિભુવનક્ષેમંકરાનઙ્કુરાન |
યે વક્ત્રં શિશિરશ્રિયો વિકસિતં ચન્દ્રાતપામ્ભોરુહ-
દ્વેષોદ્ધેષોણચાતુરીમિવ તિરસ્કર્તું પરિષ્કુર્વતે ||32||

કુર્યુર્નઃ કુલશૈલરાજતનયે કૂલંકષં મઙ્ગલં
કુન્દસ્પર્ધનચુઞ્ચવસ્તવ શિવે મન્દસ્મિતપ્રક્રમાઃ |
યે કામાક્ષિ સમસ્તસાક્ષિનયનં સન્તોષયન્તીશ્વરં
કર્પૂરપ્રકરા ઇવ પ્રસૃમરાઃ પુંસામસાધારણાઃ ||33||

કમ્રેણ સ્નપયસ્વ કર્મકુહનાચોરેણ મારાગમ-
વ્યાખ્યાશિક્ષણદીક્ષિતેન વિદુષામક્ષીણલક્ષ્મીપુષા |
કામાક્ષિ સ્મિતકન્દલેન કલુષસ્ફોટક્રિયાચુઞ્ચુના
કારુણ્યામૃતવીચિકાવિહરણપ્રાચુર્યધુર્યેણ મામ ||34||

ત્વન્મન્દસ્મિતકન્દલસ્ય નિયતં કામાક્ષિ શઙ્કામહે
બિમ્બઃ કશ્ચન નૂતનઃ પ્રચલિતો નૈશાકરઃ શીકરઃ |
કિંચ ક્ષીરપયોનિધિઃ પ્રતિનિધિઃ સ્વર્વાહિનીવીચિકા-
બિબ્વોકો‌உપિ વિડમ્બ એવ કુહના મલ્લીમતલ્લીરુચઃ ||35||

દુષ્કર્માર્કનિસર્ગકર્કશમહસ્સમ્પર્કતપતં મિલ-
ત્પઙ્કં શઙ્કરવલ્લભે મમ મનઃ કાઞ્ચીપુરાલંક્રિયે |
અમ્બ ત્વન્મૃદુલસ્મિતામૃતરસે મઙ્ક્ત્વા વિધૂય વ્યથા-
માનન્દોદયસૌધશૃઙ્ગપદવીમારોઢુમાકાઙ્ક્ષતિ ||36||

નમ્રાણાં નગરાજશેખરસુતે નાકાલયાનાં પુરઃ
કામાક્ષિ ત્વરયા વિપત્પ્રશમેન કારુણ્યધારાઃ કિરન |
આગચ્છન્તમનુગ્રહં પ્રકટયન્નાનન્દબીજાનિ તે
નાસીરે મૃદુહાસ એવ તનુતે નાથે સુધાશીતલઃ ||37||

કામાક્ષિ પ્રથમાનવિભ્રમનિધિઃ કન્દર્પદર્પપ્રસૂઃ
મુગ્ધસ્તે મૃદુહાસ એવ ગિરિજે મુષ્ણાતુ મે કિલ્બિષમ |
યં દ્રષ્ટું વિહિતે કરગ્રહ ઉમે શમ્ભુસ્ત્રપામીલિતં
સ્વૈરં કારયતિ સ્મ તાણ્ડવવિનોદાનન્દિના તણ્ડુના ||38||

ક્ષુણ્ણં કેનચિદેવ ધીરમનસા કુત્રાપિ નાનાજનૈઃ
કર્મગ્રન્થિનિયન્ત્રિતૈરસુગમં કામાક્ષિ સામાન્યતઃ |
મુગ્ધૈર્દ્રુષ્ટુમશક્યમેવ મનસા મૂઢસય મે મૌક્તિકં
માર્ગં દર્શયતુ પ્રદીપ ઇવ તે મન્દસ્મિતશ્રીરિયમ ||39||

જ્યોત્સ્નાકાન્તિભિરેવ નિર્મલતરં નૈશાકરં મણ્ડલં
હંસૈરેવ શરદ્વિલાસસમયે વ્યાકોચમમ્ભોરુહમ |
સ્વચ્છૈરેવ વિકસ્વરૈરુડુગુણૈઃ કામાક્ષિ બિમ્બં દિવઃ
પુણ્યૈરેવ મૃદુસ્મિતૈસ્તવ મુખં પુષ્ણાતિ શોભાભરમ ||40||

માનગ્રન્થિવિધુન્તુદેન રભસાદાસ્વાદ્યમાને નવ-
પ્રેમાડમ્બરપૂર્ણિમાહિમકરે કામાક્ષિ તે તત્ક્ષણમ |
આલોક્ય સ્મિતચન્દ્રિકાં પુનરિમામુન્મીલનં જગ્મુષીં
ચેતઃ શીલયતે ચકોરચરિતં ચન્દ્રાર્ધચૂડામણેઃ ||41||

કામાક્ષિ સ્મિતમઞ્જરીં તવ ભજે યસ્યાસ્ત્વિષામઙ્કુરા-
નાપીનસ્તનપાનલાલસતયા નિશ્શઙ્કમઙ્કેશયઃ |
ઊર્ધ્વં વીક્ષ્ય વિકર્ષતિ પ્રસૃમરાનુદ્દામયા શુણ્ડયા
સૂનુસુતે બિસશઙ્કયાશુ કુહનાદન્તાવલગ્રામણીઃ ||42||

ગાઢાશ્લેષવિમર્દસમ્ભ્રમવશાદુદ્દામમુક્તાગુણ-
પ્રાલમ્બે કુચકુમ્ભયોર્વિગલિતે દક્ષદ્વિષો વક્ષસિ |
યા સખ્યેન પિનહ્યતિ પ્રચુરયા ભાસા તદીયાં દશાં
સા મે ખેલતુ કામકોટિ હૃદયે સાન્દ્રસ્મિતાંશુચ્છટા ||43||

મન્દારે તવ મન્થરસ્મિતરુચાં માત્સર્યમાલોક્યતે
કામાક્ષિ સ્મરશાસને ચ નિયતો રાગોદયો લક્ષ્યતે |
ચાન્દ્રીષુ દ્યુતિમઞ્જરીષુ ચ મહાન્દ્વેષાઙ્કુરો દૃશ્યતે
શુદ્ધાનાં કથમીદૃશી ગિરિસુતે‌உતિશુદ્ધા દશા કથ્યતામ ||44||

પીયૂષં ખલુ પીયતે સુરજનૈર્દુગ્ધામ્બુધિર્મથ્યતે
માહેશૈશ્ચ જટાકલાપનિગડૈર્મન્દાકિની નહ્યતે |
શીતાંશુઃ પરિભૂયતે ચ તમસા તસ્માદનેતાદૃશી
કામાક્ષિ સ્મિતમઞ્જરી તવ વચોવૈદગ્ધ્યમુલ્લઙ્ઘતે ||45||

આશઙ્કે તવ મન્દહાસલહરીમન્યાદૃશીં ચન્દ્રિકા-
મેકામ્રેશકુટુમ્બિનિ પ્રતિપદં યસ્યાઃ પ્રભાસંગમે |
વક્ષોજામ્બુરુહે ન તે રચયતઃ કાંચિદ્દશાં કૌઙ્મલી-
માસ્યામ્ભોરુહમમ્બ કિંચ શનકૈરાલમ્બતે ફુલ્લતામ ||46||

આસ્તીર્ણાધરકાન્તિપલ્લવચયે પાતં મુહુર્જગ્મુષી
મારદ્રોહિણિ કન્દલત્સ્મરશરજ્વાલાવલીર્વ્યઞ્જતી |
નિન્દન્તી ઘનસારહારવલયજ્યોત્સ્નામૃણાલાનિ તે
કામાક્ષિ સ્મિતચાતુરી વિરહિણીરીતિં જગાહેતરામ ||47||

સૂર્યાલોકવિધૌ વિકાસમધિકં યાન્તી હરન્તી તમ-
સ્સન્દોહં નમતાં નિજસ્મરણતો દોષાકરદ્વેષિણી |
નિર્યાન્તી વદનારવિન્દકુહરાન્નિર્ધૂતજાડ્યા નૃણાં
શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતદ્યુતિમયી ચિત્રીયતે ચન્દ્રિકા ||48||

કુણ્ઠીકુર્યુરમી કુબોધઘટનામસ્મન્મનોમાથિનીં
શ્રીકામાક્ષિ શિવંકરાસ્તવ શિવે શ્રીમન્દહાસાઙ્કુરાઃ |
યે તન્વન્તિ નિરન્તરં તરુણિમસ્તમ્બેરમગ્રામણી-
કુમ્ભદ્વન્દ્વવિડમ્બિનિ સ્તનતટે મુક્તાકુથાડમ્બરમ ||49||

પ્રેઙ્ખન્તઃ શરદમ્બુદા ઇવ શનૈઃ પ્રેમાનિલૈઃ પ્રેરિતા
મજ્જન્તો મન્દનારિકણ્ઠસુષમાસિન્ધૌ મુહુર્મન્થરમ |
શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતાંશુનિકરાઃ શ્યામાયમાનશ્રિયો
નીલામ્ભોધરનૈપુણીં તત ઇતો નિર્નિદ્રયન્ત્યઞ્જસા ||50||

વ્યાપારં ચતુરાનનૈકવિહૃતૌ વ્યાકુર્વતી કુર્વતી
રુદ્રાક્ષગ્રહણં મહેશિ સતતં વાગૂર્મિકલ્લોલિતા |
ઉત્ફુલ્લં ધવલારવિન્દમધરીકૃત્ય સ્ફુરન્તી સદા
શ્રીકામાક્ષિ સરસ્વતી વિજયતે ત્વન્મન્દહાસપ્રભા ||51||

કર્પૂરદ્યુતિતસ્કરેણ મહસા કલ્માષયત્યાનનં
શ્રીકાઞ્ચીપુરનાયિકે પતિરિવ શ્રીમન્દહાસો‌உપિ તે |
આલિઙ્ગત્યતિપીવરાં સ્તનતટીં બિમ્બાધરં ચુમ્બતિ
પ્રૌઢં રાગભરં વ્યનક્તિ મનસો ધૈર્યં ધુનીતેતરામ ||52||

વૈશદ્યેન ચ વિશ્વતાપહરણક્રીડાપટીયસ્તયા
પાણ્ડિત્યેન પચેલિમેન જગતાં નેત્રોત્સવોત્પાદેન |
કામાક્ષિ સ્મિતકન્દલૈસ્તવ તુલામારોઢુમુદ્યોગિની
જ્યોત્સ્નાસૌ જલરાશિપોષણતયા દૂષ્યાં પ્રપન્ના દશામ ||53||

લાવણ્યામ્બુજિનીમૃણાલવલયૈઃ શૃઙ્ગારગન્ધદ્વિપ-
ગ્રામણ્યઃ શ્રુતિચામરૈસ્તરુણિમસ્વારાજ્યતેજોઙ્કુરૈઃ |
આનન્દામૃતસિન્ધુવીચિપૃષતૈરાસ્યાબ્જહંસૈસ્તવ
શ્રીકામાક્ષિ મથાન મન્દહસિતૈર્મત્કં મનઃકલ્મષમ ||54||

ઉત્તુઙ્ગસ્તનમણ્ડલીપરિચલન્માણિક્યહારચ્છટા-
ચઞ્ચચ્છોણિમપુઞ્જમધ્યસરણિં માતઃ પરિષ્કુર્વતી |
યા વૈદગ્ધ્યમુપૈતિ શંકરજટાકાન્તારવાટીપત-
ત્સ્વર્વાપીપયસઃ સ્મિતદ્યુતિરસૌ કામાક્ષિ તે મઞ્જુલા ||55||

સન્નામૈકજુષા જનેન સુલભં સંસૂચયન્તી શનૈ-
રુત્તુઙ્ગસ્ય ચિરાદનુગ્રહતરોરુત્પત્સ્યમાનં ફલમ |
પ્રાથમ્યેન વિકસ્વરા કુસુમવત્પ્રાગલ્ભ્યમભ્યેયુષી
કામાક્ષિ સ્મિતચાતુરી તવ મમ ક્ષેમંકરી કલ્પતામ ||56||

ધાનુષ્કાગ્રસરસ્ય લોલકુટિલભ્રૂલેખયા બિભ્રતો
લીલાલોકશિલીમુખં નવવયસ્સામ્રાજ્યલક્ષ્મીપુષઃ |
જેતું મન્મથમર્દિનં જનનિ તે કામાક્ષિ હાસઃ સ્વયં
વલ્ગુર્વિભ્રમભૂભૃતો વિતનુતે સેનાપતિપ્રક્રિયામ ||57||

યન્નાકમ્પત કાલકૂટકબલીકારે ચુચુમ્બે ન યદ-
ગ્લાન્યા ચક્ષુષિ રૂષિતાનલશિખે રુદ્રસ્ય તત્તાદૃશમ |
ચેતો યત્પ્રસભં સ્મરજ્વરશિખિજ્વાલેન લેલિહ્યતે
તત્કામાક્ષિ તવ સ્મિતાંશુકલિકાહેલાભવં પ્રાભવમ ||58||

સમ્ભિન્નેવ સુપર્વલોકતટિની વીચીચયૈર્યામુનૈઃ
સંમિશ્રેવ શશાઙ્કદીપ્તિલહરી નીલૈર્મહાનીરદૈઃ |
કામાક્ષિ સ્ફુરિતા તવ સ્મિતરુચિઃ કાલાઞ્જનસ્પર્ધિના
કાલિમ્ના કચરોચિષાં વ્યતિકરે કાંચિદ્દશામશ્નુતે ||59||

જાનીમો જગદીશ્વરપ્રણયિનિ ત્વન્મન્દહાસપ્રભાં
શ્રીકામાક્ષિ સરોજિનીમભિનવામેષા યતઃ સર્વદા |
આસ્યેન્દોરવલોકેન પશુપતેરભ્યેતિ સમ્ફુલ્લતાં
તન્દ્રાલુસ્તદભાવ એવ તનુતે તદ્વૈપરીત્યક્રમમ ||60||

યાન્તી લોહિતિમાનમભ્રતટિની ધાતુચ્છટાકર્દમૈઃ
ભાન્તી બાલગભસ્તિમાલિકિરણૈર્મેઘાવલી શારદી |
બિમ્બોષ્ઠદ્યુતિપુઞ્જચુમ્બનકલાશોણાયમાનેન તે
કામાક્ષિ સ્મિતરોચિષા સમદશામારોઢુમાકાઙ્ક્ષતે ||61||

શ્રીકામાક્ષિ મુખેન્દુભૂષણમિદં મન્દસ્મિતં તાવકં
નેત્રાનન્દકરં તથા હિમકરો ગચ્છેદ્યથા તિગ્મતામ |
શીતં દેવિ તથા યથા હિમજલં સન્તાપમુદ્રાસ્પદં
શ્વેતં કિંચ તથા યથા મલિનતાં ધત્તે ચ મુક્તામણિઃ ||62||

ત્વન્મન્દસ્મિતમઞ્જરીં પ્રસૃમરાં કામાક્ષિ ચન્દ્રાતપં
સન્તઃ સન્તતમામનન્ત્યમલતા તલ્લક્ષણં લક્ષ્યતે |
અસ્માકં ન ધુનોતિ તાપકમધિકં ધૂનોતિ નાભ્યન્તરં
ધ્વાન્તં તત્ખલુ દુઃખિનો વયમિદં કેનોતિ નો વિદ્મહે ||63||

નમ્રસ્ય પ્રણયપ્રરૂઢકલહચ્છેદાય પાદાબ્જયોઃ
મન્દં ચન્દ્રકિશોરશેખરમણેઃ કામાક્ષિ રાગેણ તે |
બન્ધૂકપ્રસવશ્રિયં જિતવતો બંહીયસીં તાદૃશીં
બિમ્બોષ્ઠસ્ય રુચિં નિરસ્ય હસિતજ્યોત્સ્ના વયસ્યાયતે ||64||

મુક્તાનાં પરિમોચનં વિદધતસ્તત્પ્રીતિનિષ્પાદિની
ભૂયો દૂરત એવ ધૂતમરુતસ્તત્પાલનં તન્વતી |
ઉદ્ભૂતસ્ય જલાન્તરાદવિરતં તદ્દૂરતાં જગ્મુષી
કામાક્ષિ સ્મિતમઞ્જરી તવ કથં કમ્બોસ્તુલામશ્નુતે ||65||

શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતદ્યુતિઝરીવૈદગ્ધ્યલીલાયિતં
પશ્યન્તો‌உપિ નિરન્તરં સુવિમલંમન્યા જગન્મણ્ડલે |
લોકં હાસયિતું કિમર્થમનિશં પ્રાકાશ્યમાતન્વતે
મન્દાક્ષં વિરહય્ય મઙ્ગલતરં મન્દારચન્દ્રાદયઃ ||66||

ક્ષીરાબ્ધેરપિ શૈલરાજતનયે ત્વન્મન્દહાસસ્ય ચ
શ્રીકામાક્ષિ વલક્ષિમોદયનિધેઃ કિંચિદ્ભિદાં બ્રૂમહે |
એકસ્મૈ પુરુષાય દેવિ સ દદૌ લક્ષ્મીં કદાચિત્પુરા
સર્વેભ્યો‌உપિ દદાત્યસૌ તુ સતતં લક્ષ્મીં ચ વાગીશ્વરીમ ||67||

શ્રીકાઞ્ચીપુરરત્નદીપકલિકે તાન્યેવ મેનાત્મજે
ચાકોરાણિ કુલાનિ દેવિ સુતરાં ધન્યાનિ મન્યામહે |
કમ્પાતીરકુટુમ્બચંક્રમકલાચુઞ્ચૂનિ ચઞ્ચૂપુટૈઃ
નિત્યં યાનિ તવ સ્મિતેન્દુમહસામાસ્વાદમાતન્વતે ||68||

શૈત્યપ્રક્રમમાશ્રિતો‌உપિ નમતાં જાડ્યપ્રથાં ધૂનયન
નૈર્મલ્યં પરમં ગતો‌உપિ ગિરિશં રાગાકુલં ચારયન |
લીલાલાપપુરસ્સરો‌உપિ સતતં વાચંયમાન્પ્રીણયન
કામાક્ષિ સ્મિતરોચિષાં તવ સમુલ્લાસઃ કથં વર્ણ્યતે ||69||

શ્રોણીચઞ્ચલમેખલામુખરિતં લીલાગતં મન્થરં
ભ્રૂવલ્લીચલનં કટાક્ષવલનં મન્દાક્ષવીક્ષાચણમ |
યદ્વૈદગ્ધ્યમુખેન મન્મથરિપું સંમોહયન્ત્યઞ્જસા
શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતાય સતતં તસ્મૈ નમ્સકુર્મહે ||70||

શ્રીકામાક્ષિ મનોજ્ઞમન્દહસિતજ્યોતિષ્પ્રરોહે તવ
સ્ફીતશ્વેતિમસાર્વભૌમસરણિપ્રાગલ્ભ્યમભ્યેયુષિ |
ચન્દ્રો‌உયં યુવરાજતાં કલયતે ચેટીધુરં ચન્દ્રિકા
શુદ્ધા સા ચ સુધાઝરી સહચરીસાધર્મ્યમાલમ્બતે ||71||

જ્યોત્સ્ના કિં તનુતે ફલં તનુમતામૌષ્ણ્યપ્રશાન્તિં વિના
ત્વન્મન્દસ્મિતરોચિષા તનુમતાં કામાક્ષિ રોચિષ્ણુના |
સન્તાપો વિનિવાર્યતે નવવયઃપ્રાચુર્યમઙ્કૂર્યતે
સૌન્દર્યં પરિપૂર્યતે જગતિ સા કીર્તિશ્ચ સંચાર્યતે ||72||

વૈમલ્યં કુમુદશ્રિયાં હિમરુચઃ કાન્ત્યૈવ સન્ધુક્ષ્યતે
જ્યોત્સ્નારોચિરપિ પ્રદોષસમયં પ્રાપ્યૈવ સમ્પદ્યતે |
સ્વચ્છત્વં નવમૌક્તિકસ્ય પરમં સંસ્કારતો દૃશ્યતે
કામાક્ષ્યાઃ સ્મિતદીધિતેર્વિશદિમા નૈસર્ગિકો ભાસતે ||73||

પ્રાકાશ્યં પરમેશ્વરપ્રણયિનિ ત્વન્મન્દહાસશ્રિયઃ
શ્રીકામાક્ષિ મમ ક્ષિણોતુ મમતાવૈચક્ષણીમક્ષયામ |
યદ્ભીત્યેવ નિલીયતે હિમકરો મેઘોદરે શુક્તિકા-
ગર્ભે મૌક્તિકમણ્ડલી ચ સરસીમધ્યે મૃણાલી ચ સા ||74||

હેરમ્બે ચ ગુહે હર્ષભરિતં વાત્સલ્યમઙ્કૂરયત
મારદ્રોહિણિ પૂરુષે સહભુવં પ્રેમાઙ્કુરં વ્યઞ્જયત |
આનમ્રેષુ જનેષુ પૂર્ણકરુણાવૈદગ્ધ્યમુત્તાલયત
કામાક્ષિ સ્મિતમઞ્જસા તવ કથંકારં મયા કથ્યતે ||75||

સંક્રુદ્ધદ્વિજરાજકો‌உપ્યવિરતં કુર્વન્દ્વિજૈઃ સંગમં
વાણીપદ્ધતિદૂરગો‌உપિ સતતં તત્સાહચર્યં વહન |
અશ્રાન્તં પશુદુર્લભો‌உપિ કલયન્પત્યૌ પશૂનાં રતિં
શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતામૃતરસસ્યન્દો મયિ સ્પન્દતામ ||76||

શ્રીકામાક્ષિ મહેશ્વરે નિરુપમપ્રેમાઙ્કુરપ્રક્રમમં
નિત્યં યઃ પ્રકટીકરોતિ સહજામુન્નિદ્રયન્માધુરીમ |
તત્તાદૃક્તવ મન્દહાસમહિમા માતઃ કથં માનિતાં
તન્મૂર્ધ્ના સુરનિમ્નગાં ચ કલિકામિન્દોશ્ચ તાં નિન્દતિ ||77||

યે માધુર્યવિહારમણ્ટપભુવો યે શૈત્યમુદ્રાકરા
યે વૈશદ્યદશાવિશેષસુભગાસ્તે મન્દહાસાઙ્કુરાઃ |
કામાક્ષ્યાઃ સહજં ગુણત્રયમિદં પર્યાયતઃ કુર્વતાં
વાણીગુમ્ફનડમ્બરે ચ હૃદયે કીર્તિપ્રરોહે ચ મે ||78||

કામાક્ષ્યા મૃદુલસ્મિતાંશુનિકરા દક્ષાન્તકે વીક્ષણે
મન્દાક્ષગ્રહિલા હિમદ્યુતિમયૂખાક્ષેપદીક્ષાઙ્કુરાઃ |
દાક્ષ્યં પક્ષ્મલયન્તુ માક્ષિકગુડદ્રાક્ષાભવં વાક્ષુ મે
સૂક્ષ્મં મોક્ષપથં નિરીક્ષિતુમપિ પ્રક્ષાલયેયુર્મનઃ ||79||

જાત્યા શીતશીતલાનિ મધુરાણ્યેતાનિ પૂતાનિ તે
ગાઙ્ગાનીવ પયાંસિ દેવિ પટલાન્યલ્પસ્મિતજ્યોતિષામ |
એનઃપઙ્કપરમ્પરામલિનિતામેકામ્રનાથપ્રિયે
પ્રજ્ઞાનાત્સુતરાં મદીયધિષણાં પ્રક્ષાલયન્તુ ક્ષણાત ||80||

અશ્રાન્તં પરતન્ત્રિતઃ પશુપતિસ્ત્વન્મન્દહાસાઙ્કુરૈઃ
શ્રીકામાક્ષિ તદીયવર્ણસમતાસઙ્ગેન શઙ્કામહે |
ઇન્દું નાકધુનીં ચ શેખરયતે માલાં ચ ધત્તે નવૈઃ
વૈકુણ્ઠૈરવકુણ્ઠનં ચ કુરુતે ધૂલીચયૈર્ભાસ્મનૈઃ ||81||

શ્રીકાઞ્ચીપુરદેવતે મૃદુવચસ્સૌરભ્યમુદ્રાસ્પદં
પ્રૌઢપ્રેમલતાનવીનકુસુમં મન્દસ્મિતં તાવકમ |
મન્દં કન્દલતિ પ્રિયસ્ય વદનાલોકે સમાભાષણે
શ્લક્ષ્ણે કુઙ્મલતિ પ્રરૂઢપુલકે ચાશ્લોષણે ફુલ્લતિ ||82||

કિં ત્રૈસ્રોતસમમ્બિકે પરિણતં સ્રોતશ્ચતુર્થં નવં
પીયૂષસ્ય સમસ્તતાપહરણં કિંવા દ્વિતીયં વપુઃ |
કિંસ્વિત્ત્વન્નિકટં ગતં મધુરિમાભ્યાસાય ગવ્યં પયઃ
શ્રીકાઞ્ચીપુરનાયકપ્રિયતમે મન્દસ્મિતં તાવકમ ||83||

ભૂષા વક્ત્રસરોરુહસ્ય સહજા વાચાં સખી શાશ્વતી
નીવી વિભ્રમસન્તતેઃ પશુપતેઃ સૌધી દૃશાં પારણા |
જીવાતુર્મદનશ્રિયઃ શશિરુચેરુચ્ચાટની દેવતા
શ્રીકામાક્ષિ ગિરામભૂમિમયતે હાસપ્રભામઞ્જરી ||84||

સૂતિઃ શ્વેતિમકન્દલસ્ય વસતિઃ શૃઙ્ગારસારશ્રિયઃ
પૂર્તિઃ સૂક્તિઝરીરસસ્ય લહરી કારુણ્યપાથોનિધેઃ |
વાટી કાચન કૌસુમી મધુરિમસ્વારાજ્યલક્ષ્મ્યાસ્તવ
શ્રીકામાક્ષિ મમાસ્તુ મઙ્ગલકરી હાસપ્રભાચાતુરી ||85||

જન્તૂનાં જનિદુઃખમૃત્યુલહરીસન્તાપનં કૃન્તતઃ
પ્રૌઢાનુગ્રહપૂર્ણશીતલરુચો નિત્યોદયં બિભ્રતઃ |
શ્રીકામાક્ષિ વિસૃત્વરા ઇવ કરા હાસાઙ્કુરાસ્તે હઠા-
દાલોકેન નિહન્યુરન્ધતમસસ્તોમસ્ય મે સન્તતિમ ||86||

ઉત્તુઙ્ગસ્તનમણ્ડલસ્ય વિલસલ્લાવણ્યલીલાનટી-
રઙ્ગસ્ય સ્ફુટમૂર્ધ્વસીમનિ મુહુઃ પ્રાકાશ્યમભ્યેયુષી |
શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતદ્યુતિતતિર્બિમ્બોષ્ઠકાન્ત્યઙ્કુરૈઃ
ચિત્રાં વિદ્રુમમુદ્રિતાં વિતનુતે મૌક્તીં વિતાનશ્રિયમ ||87||

સ્વાભાવ્યાત્તવ વક્ત્રમેવ લલિતં સન્તોષસમ્પાદનં
શમ્ભોઃ કિં પુનરઞ્ચિતસ્મિતરુચઃ પાણ્ડિત્યપાત્રીકૃતમ |
અમ્ભોજં સ્વત એવ સર્વજગતાં ચક્ષુઃપ્રિયમ્ભાવુકં
કામાક્ષિ સ્ફુરિતે શરદ્વિકસિતે કીદૃગ્વિધં ભ્રાજતે ||88||

પુમ્ભિર્નિર્મલમાનસૌર્વિદધતે મૈત્રીં દૃઢં નિર્મલાં
લબ્ધ્વા કર્મલયં ચ નિર્મલતરાં કીર્તિં લભન્તેતરામ |
સૂક્તિં પક્ષ્મલયન્તિ નિર્મલતમાં યત્તાવકાઃ સેવકાઃ
તત્કામાક્ષિ તવ સ્મિતસ્ય કલયા નૈર્મલ્યસીમાનિધેઃ ||89||

આકર્ષન્નયનાનિ નાકિસદસાં શૈત્યેન સંસ્તમ્ભય-
ન્નિન્દું કિંચ વિમોહયન્પશુપતિં વિશ્વાર્તિમુચ્ચાટયન |
હિંસત્સંસૃતિડમ્બરં તવ શિવે હાસાહ્વયો માન્ત્રિકઃ
શ્રીકામાક્ષિ મદીયમાનસતમોવિદ્વેષણે ચેષ્ટતામ ||90||

ક્ષેપીયઃ ક્ષપયન્તુ કલ્મષભયાન્યસ્માકમલ્પસ્મિત-
જ્યોતિર્મણ્ડલચંક્રમાસ્તવ શિવે કામાક્ષિ રોચિષ્ણવઃ |
પીડાકર્મઠકર્મઘર્મસમયવ્યાપારતાપાનલ-
શ્રીપાતા નવહર્ષવર્ષણસુધાસ્રોતસ્વિનીશીકરાઃ ||91||

શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતૈન્દવમહઃપૂરે પરિમ્ફૂર્જતિ
પ્રૌઢાં વારિધિચાતુરીં કલયતે ભક્તાત્મનાં પ્રાતિભમ |
દૌર્ગત્યપ્રસરાસ્તમઃપટલિકાસાધર્મ્યમાબિભ્રતે
સર્વં કૈરવસાહચર્યપદવીરીતિં વિધત્તે પરમ ||92||

મન્દારાદિષુ મન્મથારિમહિષિ પ્રાકાશ્યરીતિં નિજાં
કાદાચિત્કતયા વિશઙ્ક્ય બહુશો વૈશદ્યમુદ્રાગુણઃ |
સાતત્યેન તવ સ્મિતે વિતનુતે સ્વૈરાસનાવાસનામ ||93||

ઇન્ધાને ભવવીતિહોત્રનિવહે કર્મૌઘચણ્ડાનિલ-
પ્રૌઢિમ્ના બહુલીકૃતે નિપતિતં સન્તાપચિન્તાકુલમ |
માતર્માં પરિષિઞ્ચ કિંચિદમલૈઃ પીયૂષવર્ષૈરિવ
શ્રીકામાક્ષિ તવ સ્મિતદ્યુતિકણૈઃ શૈશિર્યલીલાકરૈઃ ||94||

ભાષાયા રસનાગ્રખેલનજુષઃ શૃઙ્ગારમુદ્રાસખી-
લીલાજાતરતેઃ સુખેન નિયમસ્નાનાય મેનાત્મજે |
શ્રીકામાક્ષિ સુધામયીવ શિશિરા સ્રોતસ્વિની તાવકી
ગાઢાનન્દતરઙ્ગિતા વિજયતે હાસપ્રભાચાતુરી ||95||

સન્તાપં વિરલીકરોતુ સકલં કામાક્ષિ મચ્ચેતના
મજ્જન્તી મધુરસ્મિતામરધુનીકલ્લોલજાલેષુ તે |
નૈરન્તર્યમુપેત્ય મન્મથમરુલ્લોલેષુ યેષુ સ્ફુટં
પ્રેમેન્દુઃ પ્રતિબિમ્બિતો વિતનુતે કૌતૂહલં ધૂર્જટેઃ ||96||

ચેતઃક્ષીરપયોધિમન્થરચલદ્રાગાખ્યમન્થાચલ-
ક્ષોભવ્યાપૃતિસમ્ભવાં જનનિ તે મન્દસ્મિતશ્રીસુધામ |
સ્વાદંસ્વાદમુદીતકૌતુકરસા નેત્રત્રયી શાંકરી
શ્રીકામાક્ષિ નિરન્તરં પરિણમત્યાનન્દવીચીમયી ||97||

આલોકે તવ પઞ્ચસાયકરિપોરુદ્દામકૌતૂહલ-
પ્રેઙ્ખન્મારુતઘટ્ટનપ્રચલિતાદાનન્દદુગ્ધામ્બુધેઃ |
કાચિદ્વીચિરુદઞ્ચતિ પ્રતિનવા સંવિત્પ્રરોહાત્મિકા
તાં કામાક્ષિ કવીશ્વરાઃ સ્મિતમિતિ વ્યાકુર્વતે સર્વદા ||98||

સૂક્તિઃ શીલયતે કિમદ્રિતનયે મન્દસ્મિતાત્તે મુહુઃ
માધુર્યાગમસમ્પ્રદાયમથવા સૂક્તેર્નુ મન્દસ્મિતમ |
ઇત્થં કામપિ ગાહતે મમ મનઃ સન્દેહમાર્ગભ્રમિં
શ્રીકામાક્ષિ ન પારમાર્થ્યસરણિસ્ફૂર્તૌ નિધત્તે પદમ ||99||

ક્રીડાલોલકૃપાસરોરુહમુખીસૌધાઙ્ગણેભ્યઃ કવિ-
શ્રેણીવાક્પરિપાટિકામૃતઝરીસૂતીગૃહેભ્યઃ શિવે |
નિર્વાણાઙ્કુરસાર્વભૌમપદવીસિંહાસનેભ્યસ્તવ
શ્રીકામાક્ષિ મનોજ્ઞમન્દહસિતજ્યોતિષ્કણેભ્યો નમઃ ||100||

આર્યામેવ વિભાવયન્મનસિ યઃ પાદારવિન્દં પુરઃ
પશ્યન્નારભતે સ્તુતિં સ નિયતં લબ્ધ્વા કટાક્ષચ્છવિમ |
કામાક્ષ્યા મૃદુલસ્મિતાંશુલહરીજ્યોત્સ્નાવયસ્યાન્વિતામ
આરોહત્યપવર્ગસૌધવલભીમાનન્દવીચીમયીમ ||101||

|| ઇતિ મન્દસ્મિતશતકં સમ્પૂર્ણમ ||

|| ઇતિ શ્રી મૂકપઞ્ચશતી સમ્પૂર્ણા ||

||ઓઉમ તત સત ||